BADANIA NEREK
Badanie danego narządu za pomocą pobudzania lub hamowania jego czynności w warunkach fizjologicznych (w warunkach normalnego jego obarczenia) lub pod wpływem stosowania bodźców sztucznych, obcych ustrojowi, od dawna już przeszło z pracowni teoretycznych do kliniki i oddaje niezwykle cenne usługi, bez których współczesny klinicysta nie może się obejść. „Badania te polegają na przeprowadzaniu tzw. prób czynnościowych, stosowanych na coraz szerszą skalę i pozwalających głębiej i dokładniej wejrzeć w istotę danej sprawy chorobowej", pisaliśmy już w r. 1926 (p. Landau i Fejgin), omawiając znaczenie niektórych prób czynnościowych nerek. Niestety, nie mieliśmy jeszcze wówczas zupełnie pewnej i ścisłej próby w tym znaczeniu, jak to np. sądził Ambard o swojej „stałej koncentracji" (tzw. współczynnik Ambarda), uważając ją za matematycznie ścisły odpowiednik ilości czynnego miąższu nerkowego. Dopiero dokładniejsze poznanie w ostatnich latach fizjologicznych praw rządzących pracą nerek, a zwłaszcza wprowadzenie do kliniki określania współczynników oczyszczania szeregu ciał, umożliwiły istotnie ilościową kontrolę nie tylko poszczególnych czynności nerek, ale nawet ilościową ocenę stanu czynnościowego poszczególnych składników anatomicznych nefro-nów — oddzielnie kłębków i kanalików — oraz orientację co do ilości czynnych nefronów. Jest to określenie tak zwanych przez Goldringa „subtelnych czynności wydalniczych nerek", do których zalicza on wielkość filtracji kłębkowej, wielkość przepływu krwi (ewentualnie osocza) przez nerki, maksymalną zdolność wydzielania kanalików i maksymalną zdolność wchłaniania zwrotnego w kanalikach. Hogeman rozróżnia 3 grupy badań czynnościowych nerek:
próby oparte na chemicznych badaniach krwi lub moczu;
próby „tolerancji" nerek;
3) próby oparte na jednoczesnym badaniu krwi i moczu. Zalicza się tu
właśnie oznaczanie współczynników oczyszczania różnych ciał.