A A A

Błona śluzowa krtani

Błona śluzowa krtani (tunica mucosa laryngis) ku górze przechodzi w błonę śluzową gardła, ku dołowi w błonę śluzową tchawicy. Błona śluzowa dolnej jamy krtani aż do szpary głośni jest silnie i nieprzesuwalnie złączona z podłożem; powyżej ma ona budowę wiotką z nielicznymi włókienkami sprężystymi i tylko na tylnej powierzchni nagłośni przylega znowu silniej do podłoża. Z powodu swej wiotkiej budowy w części górnej ulega ona z łatwością obrzękom. W przypadkach chorobowych obrzęki mogą być tak silne i tak szybko występować, że dopływ powietrza zostaje odcięty. Błona śluzowa jest na ogół cienka; ma barwę czerwonawą z wyjątkiem fałdów głosowych o zabarwieniu szarawobiałym. Nabłonek błony śluzowej jest to prawie wszędzie nabłonek wielorzędowy mi­gawkowy, migawki którego poruszają się w kierunku gardła; między komórkami mi­gawkowymi znajdują się dość liczne komórki kubkowe. Tylko w niektórych miejscach, a mianowicie: przy wejściu do krtani, na powierzchni przyśrodkowej chrząstek nalewkowatych i na fałdach głosowych występuje niezrogowaciały nabłonek wielowarstwowy płaski, bardziej odporny na pracę mechaniczną. Przy wejściu do krtani nabłonek wielowarstwowy płaski występuje na powierzchni przedniej (języ­kowej) i na brzegach bocznych nagłośni, skąd wzdłuż fałdów nalewkowo-nagłośniowych przechodzi na powierzchnię przyśrodkową chrząstek nalewkowatych. Na tylnej, powierzchni krtaniowej nagłośni nabłonek ten stopniowo lub ostrą granicą przechodzi w nabłonek migawkowy; zawiera on rozsiane kubki smakowe; na powierzchni przed­niej nagłośni zdarzają się one tylko wyjątkowo. Gruczoły krtaniowe (glandulae laryngeae) są bardzo liczne; występują one wszędzie w błonie śluzowej z wyjątkiem warg głosowych. Szczególnie w trzech miejscach są one obficie zgrupowane; odróżniamy: gruczoły górne położone na obu po­wierzchniach nagłośni i w sąsiednich częściach przedsionka krtani; gruczoły środkowe w fałdzie kieszonki krtaniowej, w pobliżu kieszonki krtaniowej, na chrząstce klinowatej i w dołku trójkątnym chrząstki nalewkowatej, oraz gruczoły tylne mię­dzy chrząstkami nalewkowatymi i rożkowatymi. Są to zarówno gruczoły mieszane, jak i surowicze; pierwsze są to gruczoły cewkowo-pęcherzykowe, drugie cewkowe (Maziarski). Czynność gruczołów polega na zwilżaniu powierzchni błony śluzowej, zwłaszcza fałdów głosowych i ochronie przed wysycha­niem ich nabłonka płaskiego. Podczas długotrwałej mowy, kiedy często oddychamy przez usta, powietrze wdechowe zwilżane jest w znacznie mniejszym stopniu, co po­wodować może chrypkę (dysphonia clericorum). Blaszka właściwa błony śluzowej jest to tkanka łączna z licznymi włóknami sprężystymi bez wyraźnego odgraniczenia od tkanki podśluzowej. Oprócz gruczołów zawiera ona zmienną ilość limfocytów, które w większych skupieniach wytwarzać mogą grudki chłonne krtaniowe. Szczególnie licznie występują one nieraz w pobliżu kieszonki krtaniowej, gdzie nadano im nazwę migdałka krta­niowego. Tkanka podśluzowa zawiera liczne włókna sprężyste; jak wyżej wspomniano nie wykazuje ona wyraźnego odgraniczenia od blaszki właściwej.