Ból ogonowy (coccygodynia). Cechy. Ostry ból ma charakter samoistny lub pojawia się przy siedzeniu, chodzeniu lub defekacji. Występowanie prawie wyłącznie u kobiet. Tkliwość w oko­licy krzyżowo-ogonowej, nasilająca się przy poruszaniu kości ogonowej, a ustępująca po znieczuleniu miejscowym. Zwiększone napięcie mięśni w okolicy dolnych odcinków grzbietu i w obrębie krocza. W wywiadzie czasem uraz. Badanie radiologiczne. Choroby macicy (zapalenie przymacicza, przemieszczenie macicy, bolesne miesiączkowanie, zapalenie błony śluzowej szyjki macicy, zapalenie jajowodu, guzy macicy, rak szyjki macicy). Cechy. W schorzeniach narządów rodnych ból okolicy krzyżowo-lędźwiowej jest częstym objawem. Może on sprawiać wrażenie zarówno bólu umiejscowionego głęboko, jak i bólu powierzchow­nego. Badanie dwuręczne, bezpośrednie oglądanie pochwy. Zespół lędźwi o wo-krzyżowy (nadwerężenie stawu lędźwiowo-krzyżowego, wady budowy, zespół krzyżowo-biodrowy). Cechy. Ból i tkliwość umiejsco­wione są bezpośrednio w okolicy stawu, ból może się nasilać przy podno­szeniu nogi wyprostowanej w kolanie i promieniować wzdłuż przebiegu ner­wu kulszowego, narastając w nocy. W wywiadzie — uraz lub wady budowy. Nienormalna ruchomość w stawie (nadwichnięcie). Skłonność do pochylania się w zdrową stronę w pozycji stojącej. Jednostronne ograniczenie bocznych skłonów tuło­wia w pozycji stojącej przy wyprostowaniu kończyn dolnych w stawach kolanowych. Badanie radiologiczne (wady wrodzone itd.). Choroby odbytnicy (krwawnicę, rozpadlina odbytu, rak, owrzodzenie). Cechy. Ból, umiejscowiony głównie w odbytnicy, może promieniować - do dolnej okolicy grzbietu. Oglądanie. Palpacyjne badanie per rectum. Wzierniko­wanie. Uraz (złamanie, nadwerężenie, odleżyna). Cechy. Ból występujący w oko­licy krzyżowej jest ograniczony do miejsca schorzenia. Uraz w wywiadzie. Badanie miejscowe oglądaniem i obma­cywaniem. Badanie radiologiczne (wykrywające złamanie lub wykręcenie). Przewlekłe zapalenie tylnej części cewki moczowej lub zapalenie gruczołu krokowego (urethritis posterior chronica seu prostatitis). Cechy. Występuje stałe pobolewanie, zwykle w dolnej części okolicy krzyżowej, niezależne od oddawania moczu. Wyciek z cewki. Brak dolegliwości przy oddawaniu moczu lub oddawanie moczu częste, bolesne, naglące, utrudnione. Ból promieniuje wzdłuż cewki. Zaburzenia czynności płciowej. Wyciekanie nasienia i wy­dzieliny gruczołu krokowego. Badanie rozmazu pobranego z cewki po masażu gruczołu krokowego (ropa). Mniej częste przyczyny. Gruźlica stawu krzyżowo-biodrowego; próchnica kości krzyżowej; guzy krzyżowo-ogonowe; schorzenia stawu biodrowego; za­palenie jąder; zapalenie otrzewnej miednicznej; rozmiękanie kości; zapalnie zmieniona torbiel ogonowa lub torbiel skórzasta; wczesne stadia gośćca kręgo­słupa; przykurcz powięzi szerokiej i pasma biodrowo-piszczelowego.