Nieco guzkowata powierzchnia najądrza pokryta jest błoną surowiczą: na wypukłej powierzchni głowy, na bocznej a częściowo na przedniej po­wierzchni trzonu, wreszcie na powierzchni bocznej ogona. Między jądrem a trzonem najądrza błona surowicza wpukla się wytwarzając zatokę najądrza. Pod błoną surowiczą leży cienka warstwa tkanki łącznej otaczająca najądrze; gruba błona biaława jądra tu nie występuje i dlatego w stanach zapalnych najądrza z łatwością nabrzmiewają. Zraziki albo stożki najądrza (lobuli s. coni epididymidis) i przewodziki odprowadzające jądra (ductuli ejferentes testis). Wewnątrz głowy najądrza znajdują się kanaliki, tzw. przewodziki odprowadzające jądra, które wychodzą z siatki jądra w przedłużeniu kanalików siatki i kierują się do głowy najądrza. W obrębie głowy przewodziki te z początku proste następnie stopniowo silnie się skręcają i wytwarzają stożkowate zraziki najądrza; przeważnie dwa przewodziki skłębiają się w jeden zrazik. Liczba zrazików jest zmienna, wynosi ona 10 do 15, długość ich od wierzchołka do podstawy skierowanej ku obwodowi mierzy około 1 cm, a długość wy­prostowanego przewodzika 4—6 cm. U osób płciowo dojrzałych światło przewodzików odprowadzających wypełnione jest ich wydzieliną; zawiera również plemniki, o ile nie było wytrysku na krótko przedtem. Wierzchołek zrazika skierowany jest ku siatce jądra. Stożkowate zraziki jądra i stożkowate zraziki najądrza ustawione są więc wierzchołkiem do wierzchołka; połączenie ich tworzy siatkę jądra; łączą się z nią cewki nasienne proste jądra biegnące w jednym kierunku oraz również proste początki przewodzików odprowa­dzających najądrza w drugim. Tkanka łączna spaja wszystkie zraziki najądrza w jedną całość wytwarzając głowę najądrza. Jeżeli przewodziki odprowadzające ulegną zarośnięciu po przebytym zapaleniu (przeważnie tryprze), to wynikiem tego jest niepłodność. Ściana przewodzików odprowadzających, cienka, łącznotkankowa, składa się z błony podstawowej, na której spoczywa wysoki wielorzędowy nabłonek waleczko-waty wyposażony w migawki. Między poszczególnymi polami tego nabłonka znajdują się zatoki pokryte niskimi komórkami kostkowymi przeważnie pozbawionymi migawek; zatoki są to, jak się zdaje, gruczoły śródnabłonkowe. Wysoki nabłonek migawkowy wystaje do światła w stosunku do nabłonka kostkowego zatok wskutek czego obwód światła nie jest równy, lecz gwiazdowaty. Prąd migawek skierowany do przewodu najądrza nadaje plemnikom właściwy kierunek ruchu. Nabłonek przewo-dzików odprowadzających odgranicza się wyraźnie od nabłonka siatki jądra i stopniowo przechodzi w zupełnie odmienny nabłonek przewodu najądrza. Na ścianie przewodzików odprowadzających najądrza leżą nieliczne pasma gładkich komórek mięśnio­wych. Przewód najądrza (ductus epididymidis). Ze zrazików najądrza powstaje jeden silnie pokręcony przewód najądrza; zstępuje on ku dołowi aż do końca ogona, tutaj ostro zagina się i wstępuje ku górze jako nasieniowód. Przewód najądrza odpowiada przewodowi pranercza zarodka, utracą jednak jego prostolinijny przebieg. Początek jego łączy się z górnym, największym zrazikiem; wychodzi on z podstawy tego zrazika w przedłużeniu przewodzika odprowadzającego. W pewnych odległościach od siebie prowadzą do niego następne dalsze przewodziki jeszcze ciągle w obrębie głowy. Dalej przewód najądrza wytwarza trzon i ogon najądrza. Światło przewodu wypełniają plemniki, które tu dojrzewają i pozostają do czasu wytrysku. Jeżeli wy­prostujemy przewód najądrza, rozciągając jego wężowate skręty, wówczas długość jego wyniesie około 4 m, podczas kiedy w najądrzu nienaruszonym sprowadza się ona do tyluż centymetrów. Światło wzrasta ku dołowi, w śred­nim wypełnieniu wynosi w trzonie około 0,2—0,3 mm, w silnym wypeł­nieniu 0,4—0,6 mm. Ściana przewodu najądrza ma inną budowę niż ściana przewodzików od­prowadzających. Światło przewodu o równym obwodzie jest wysłane wysokim, dwu­rzędowym nabłonkiem wałeczkowatym, wyposażonym w nieruchome włoski pozlepiane z sobą szklistą substancją, przypuszczalnie wydzieliną nabłonka. Nabłonek spo­czywa na cienkiej błonie podstawowej objętej z zewnątrz mięśniówka gładką; mię­śniówka ta układa się w 4—8 warstw okrężnych; skurcz mięśniówki może przesuwać nasienie. Mięśniówkę obejmuje warstwa tkanki łącznej.