Głos nosowy występuje w dwu odmianach: jako głos nosowy „otwarty" wskutek niezamknięcia przez podniebienie miękkie nosogardzieli, który można naśladować mówiąc bez otwierania ust; oraz jako głos nosowy „zamknięty" wskutek zwężenia przewodów nosowych, który naśladuje się mówiąc przy zamkniętych nozdrzach przednich. Rhinitis acuta (ostry nieżyt nosa; przeziębienie). Cechy. Objawem, który jest bardzo niewygodny dla mówców publicznych i śpiewaków, jest zmiana cech głosu, który nabiera gardłowego, ochrypłego i tak zwanego nosowego tonu wskutek ograniczenia przestrzeni rezonansowej w związku z obrzmie­niem błon śluzowych nosa. Typ ten jest odmianą „zamkniętego głosu noso­wego". Niekiedy początkowy dreszcz; kichanie; przekrwienie nosa przez 1 do 3 dni; wodnista wydzielina przez 2 do 7 dni; wydzielina śluzowo-ropna stopniowo znikająca; ból wewnątrz nosa i w okolicy czoła; podrażnie­nie skóry wokół nozdrzy przednich; niekiedy upośledzenie powonienia, smaku i słuchu. Hyperplasia (hyperthophia) structurarum lymphaticarum pharyngis (prze­rost migdałków podniebiennych oraz wyrośli adenoidalnych jamy nosowo-gardłowej). Cechy. Ton głosu, który może być zgrubiały i nosowy (odmiana „nosowa zamknięta"), jest skutkiem spowodowania przez te rozrośnięte tkanki zmiany amplitudy fal dźwiękowych, przekazywanych ku górze przez krtań. Czynność krtani jako narządu wytwarzającego głos jest upośledzona; np. pa­cjent źle wymawia spółgłoskę „n" przed inną spółgłoską. Występowanie zwykle między 4 a 10 rokiem życia, choć żaden wiek nie jest wyłączony; oddychanie ustami; chrapanie; niekiedy głu­chota i cuchnąca wydzielina z ucha, czasem kaszel, a niekiedy kurczowe oddy­chanie; bywają krwawienia z nosa, nocne lęki, moczenie nocne, niezdolność skupiania się, nocne poty; spotyka się zniekształcenia klatki piersiowej, nie­normalny rozwój twarzy i podniebienia; „twarz adenoidalna" (brak wyrazu, nos skurczony, otwarte usta, górna warga w refrakcji, dolna szczęka zwisająca, bladość); rynoskopia; palpacja nosogardzieli. Ostre zakażenie tkanek limfatycznych gardzieli. Cechy. W adenoiditis acuta szczególnie występuje całkowity brak rezonansu nosowego głosu. Dla ostrego zapalenia migdałków podniebiennych charakterystyczny jest głos przytłumiony. Palatoschisis (rozszczepienie podniebienia). Cechy. Występuje głos nosowy w odmianie „nosowej otwartej". Obecność rozszczepienia podniebienia od urodzenia; cza­sem zwracanie pokarmów przez nos. Paralysis palati mollis diphtherica (porażenie podniebienia miękkiego na tle błonicy). Cechy. Głos staje się nosowy (odmiana „nosowa otwarta"), a wy­mawianie pewnych spółgłosek staje się niemożliwe. Polipy nosa. Cechy. Jeśli niedrożność nosa jest zupełna i tyczy obu prze­wodów nosowych, głos przybiera postać nosową o typie „zamkniętym". Niekiedy podobne do wentyla trzepotanie przy wysiłkach oddechowych, dostrzegane przez pacjenta lub nawet słyszalne przez bada­jącego; czasem bóle głowy; wydzielina z nosa bywa wodnista z otarciem na­skórka i zaczerwienieniem okolicy nozdrzy; niekiedy powikłania zatokowe i ogłuchnięcie na tle nieżytu; nasilanie się objawów przy wilgotnej zimnej pogodzie; rynoskopia wykazuje różowe lub ciemnoczerwone obrzmienia, po­dobne do miazgi winogrona, poprzecinane czerwonymi naczyniami włosowa­tymi. Ulceratio cum perforatione palati mollis (owrzodzenie z przedziurawieniem podniebienia miękkiego). Cechy. Głos w odmianie „nosowej otwartej", jeśli istnieje zniszczenie lub przedziurawienie podniebienia miękkiego przez owrzodzenie (zwykle na tle kiły). Oglądaniem stwierdza się obecność przedziurawienia lub nieregularnego ubytku tkanki, przypominającego rozszczep podniebienia; w wywiadzie kiła; inne objawy kiły; dodatnie odczyny serologiczne. Mniej częste przyczyny. Paralysis bulbaris; asthma; myasthenia gravis; abscessus retropharyngealis; paralysis pseudobulbaris; abscessus peritonsil-laris; deviatio septi nasi; typhus exanthematicus (stadium prodromale); Variola (stadium prodromale); diphtheria pharyngis; diphtheria nasi; scarlatina (sta­dium prodromale); rhinitis hypertrophica; Sinusitis acuta; Sinusitis allergica; atresia nasopharyngis; atresia choanarum; nowotwór dobrotliwy jamy noso­wej; tumores nasopharyngis; catarrhus aestivalis; nowotwory złośliwe jam nosowych, gardzieli lub zatok obocznych nosa; przewlekły alergiczny nieżyt nosa; hematoma septi nasi; abscessus septi nasi.