Zatkanie nosa. Cechy. Każda choroba, powodująca zatkanie nosa, może wskutek upośledzenia właściwego dopływu powietrza i drenażu stać się przy­czyną nieżytowego zapalenia jamy nosowo-gardłowej, z gromadzeniem się śluzu w gardle i następowym odchrząkiwaniem i odpluwaniem. Ściekanie wydzieliny do garała. Cechy. Jeśli wydzielina jamy nosowo--gardłowej wytwarza się w nadmiernej ilości lub jest zbyt ciągliwa, drażniąca lub zatykająca, może powodować częste pokasływanie i odchrząkiwanie celem jej usunięcia. Z wielu czynników przyczynowych wymienimy np. palenie tytoniu, zatkanie nosa niezależnie od przyczyny, zmiany temperatury oto­czenia, niewłaściwe ogrzewanie i wietrzenie, wdychanie rozmaitych środków drażniących (kurz, dymy, drobnoustroje, alergeny), zaburzenia metaboliczne lub wewnątrzwydzielnicze, nadmierne lub długotrwałe leczenie, rozmaite zmiany miejscowe w obrębie nosa. Obecność czynnika przyczynowego; nadmierna ilość wy­dzieliny w przestrzeni zanosowej. Ostre zakażenie tworów chłonnych gardła. , Cechy. W przebiegu ostrego zapalenia migdałków podniebiennych, ostrego zapalenia migdałka języko­wego oraz pharyngitis lateralis acuta chory stale odchrząkuje (co czasami sprawia ból), starając się usunąć gęstą wydzielinę .lub zwalczyć obrzmienie, które pacjent odczuwa w tej okolicy. Ostre zapalenie jamy nosowo-gardłowej (nasopharyngitis acuta). Cechy. Po krótkim okresie suchości z uczuciem pieczenia w tylnej części gardła i z bolesnością przy przełykaniu choroba przechodzi w okres nadmiernego wydzielania. Wydzielina jest początkowo biaława i ma charakter śluzowy, potem staje się żółtawa i nabiera konsystencji śluzowo-ropnej. Ścieka ona spoza podniebienia miękkiego i ulega odkrztuszeniu; jej część zostaje wy­dmuchana przez nozdrza przednie. Taka wydzielina śluzowo-ropna usposabia do mdłości. Wydzielina jest lepka, ciągliwa i szklista. W wywiadzie narażenie na zimno i wilgoć; czasem lekki odczyn gorączkowy (do 38,5°); ogólne złe samopoczucie i brak łaknienia; zaburzenia żołądkowo-jelitowe (obłożony język, mdłości, zaparcia); bywa sztywność mięśni szyi; czasami nosowy odcień głosu i pobudliwy kaszel; czasem mniej lub bardziej zaznaczona głuchota. Ostre proste zapalenie gardła Cechy. Pobudliwy kaszel ze stałą potrzebą odkrztuszania i odchrząkiwania. Wykrztuszany jest ciągliwy śluz, czasem w postaci zbitych kawałków, niekiedy z pasemkami krwi. Przewlekłe proste zapalenie gardła. Cechy. Chory narzeka na uczucie suchości i wrażenie obecności ciała obcego w gardle, z potrzebą ciągłego odchrząkiwania i odkrztuszania. Objawy te są szczególnie nasilone u pala­czy. Kaszel występuje lub nie; jeśli jest, ma charakter pobudliwy i suchy. We wczesnym okresie choroby wydzielina jest obfita, gęsta i ciągliwa. W późniejszym okresie czynność gruczołów ulega upośledzeniu, a śluzówka gardła staje się sucha i błyszcząca. Przewlekły alkoholizm. Cechy. Może dochodzić do gromadzenia się śluzu w gardle, z porannym kaszlem, często kończącym się wymiotami. Stan ten zależy zwykle od przewlekłego zapalenia jamy nosowo-gardłowej. Powiększenie języczka. Cechy. Jeśli występuje uporczywy kaszel, pobudza to wydzielanie śluzówki gardła i chory odkrztusza galaretowate twory, cza­sem podbarwione krwią. Uogólnione zgrubienie i wydłużenie języczka, który może spoczywać na grzbiecie języka. Ostre zapalenie krtani. Cechy. Pacjent odczuwa prawie stałą potrzebę przeciwdziałania suchości i nadwrażliwości śluzówki oraz usuwania nagroma­dzonej wydzieliny przez odchrząkiwanie i kaszel. Przewlekłe zapalenie krtani. Cechy. Opisuje się trzy odmiany: proste, prze­rostowe i suche zapalenie krtani. W odmianie prostej występuje drażniące .zczucie suchości lub obecności ciała obcego w krtani, które chory stara się usunąć przez częste chrząkanie i kaszel. Głos jest szorstki, o niskich tonach, dość niepewny, a okresami dochodzi nawet do chrypki lub bezgłosu; mówie­nie męczy chorego. W przerostowym zapaleniu krtani, poza objawami wy­mienionymi wyżej, pojawia się utrudnienie oddychania, sinica oraz skłonność do zalegania wydzieliny w drzewie oskrzelowym. Suche zapalenie krtani ce­chuje się znaczną suchością, chrypką, kaszlem i gwałtownym odchrząkiwa-niem, które ma na celu usunięcie zaschłej wydzieliny; niekiedy wykrztuszona, zeschnięta wydzielina może przyklejać się do głośni, powodując nagłe epi­zody duszności. Nagromadzenie wyschniętej wydzieliny w krtani; chrypka lub bezgłos, zwłaszcza rano, trwające do czasu wykrztuszenia zaschłej wy­dzieliny; czasem cuchnienie z ust; zmniejszenie wydzielania; tworzenie się złogów zaschłej wydzieliny w gardle, nosie i tchawicy; brak bólu poza okre­sami zapalenia; laryngoskopia bezpośrednia lub pośrednia. Przewlekły przerostowy nieżyt nosa. Cechy. Odchrząkiwanie jest częstym objawem. Przewlekłe mieszkowe zapalenie migdałków podniebiennych. Cechy. Wy­stępuje czasem odkrztuszanie wydzieliny, kaszel oraz niemiły smak lub za­pach z ust. Mniej częste przyczyny. Grzybica gardła; ropień krtani; ciało obce w gardle lub w krtani; owrzodzenie krtani; obrzęk krtani; opryszczka gardła; przerost migdałków podniebiennych; uczuleniowe zapalenie zatok; gorączka sienna; gruźlica krtani; kiła drugorzędowa krtani; żylak krtani; nowotwór złośliwy krtani; choroba Thornwaldta; parestezje gardła i krtani; zapalenie ochrzęstnej krtani; zwężenie krtani; ropień okołomigdałkowy; pachydermia laryngis.