Reklama
A A A

MOCZ

Wydalanie moczu przez nerki jest procesem ciągłym, ma jednak swe minimum w nocy, podczas snu między godziną 2 i 5 oraz maksimum w pierwszych godzinach po przebudzeniu. Człowiek dorosły przeciętnie wydala moczu około 1,5 litra na dobę, ilość jest jednak zmienna i waha się od 0,5 do 4,0 litrów, a w przypadkach chorobowych może być znacznie większa. U osobnika zdrowego wahania powyższe zależne są z jednej strony od ilości wody wprowadzonej do ustroju z pokarmami stałymi i płynnymi, z drugiej od ilości wody wydalanej razem z potem i z wydychanym przez płuca powietrzem. Ilość wydalanego moczu jest więc zależna od gospodarki wodnej. Mocz jest płynem klarownym, barwy żółtej o różnym stopniu wysycenia zależnie od zawartości barwników moczu oraz ich stężenia, o ciężarze właściwym wahającym się najczęściej od 1,015 do 1,020 (maksymalne wahania od 1,002 do 1,040). Ciśnienie osmotyczne moczu jest na ogół większe niż osocza krwi. Odczyn moczu jest zwykle słabo kwaśny, po diecie bogatej w mięso kwasota jego się zwiększa, po spożyciu większej ilości pokarmów roślinnych mocz ludzki, tak jak mocz zwierząt roślinożernych, może stać się zasadowy i mętny. Z moczu wysyconego, np. w czasie upałów, po ochłodzeniu wydziela się obfity ceglasty osad moczanów. W moczu znajdują się azotowe produkty końcowe białkowej przemiany materii: ze składników organicznych najwięcej mocznika (około 2%), znacznie mniej kwasu moczowego, amoniaku i innych. Ze składników nieorganicznych wśród kationów dominuje sód, mniej jest potasu, wapnia i magnezu; wśród anionów przeważa anion chlorkowy, mniej jest siarczanowego i fosfo­ranowego. Poza tym w moczu znajdują się liczne inne substancje, między nimi hormony, jak hormony gruczołów płciowych czy płata przedniego przysadki mózgowej.