Reklama
A A A

NACZYNIA I NERWY PĘCHERZA MOCZOWEGO

Tętnice pęcherza pochodzą z jednego źródła, t. biodrowej wewnętrznej. Są to jedna lub dwie tt. pęcherzowe górne, gałęzie początkowej, drożnej części t. pępko­wej, zaopatrujące głównie szczyt i część górną trzonu pęcherza, oraz t. pęcherzowa dolna odchodząca bezpośrednio z t. biodrowej wewnętrznej; zaopatruje ona zwłaszcza dno pęcherza oraz dolną część trzonu, jak również narządy położone pod pęcherzem (stercz, pęcherzyki nasienne, pochwę). Małe gałązki dochodzą poza tym z t. od­bytniczej środkowej do dna pęcherza. Wszystkie powyższe tętnice zespalają się z sobą w ścianie pęcherza i wytwarzają delikatne sieci w tkance podśluzowej i w błonie śluzowej. Żyły rozpoczynają się gęstą siecią o drobnych oczkach w obrębie błony śluzowej; jest ona widoczna u żywego przy pomocy cystoskopu. Zwłaszcza błona śluzowa trójkąta pęcherzowego i języczka jest bogato wyposażona w drobne naczyńka żylne. Większe żyły tworzą obfity splot pęcherzowy, który otacza dolną część pęcherza. Ze splotu pęcherzowego z obu stron wiodą żż. pęcherzowe górne i dolne do ż. biodrowej we­wnętrznej. Ponieważ powyższy splot łączy się również z naczyniami żylnymi sąsiednich okolic, czasem więc w zastoju krwi w wielkich splotach miednicy krew żylna pęcherza może odpływać na zewnątrz przez żyły zasłonowe, sromowe wewnętrzne i grzbietową prącia (łechtaczki) do żył części płciowych zewnętrznych, ściany brzucha, uda oraz do okolicy pępka i powodować poszerzenie tych żył. Naczynia chłonne tworzą sieci w tkance podśluzowej i we właściwej błonie ślu­zowej. Większe naczyńka biegną z tętnicami i dochodzą do drobnych węzłów położonych wzdłuż tych tętnic. Stąd chłonka odpływa do węzłów biodrowych wewnętrznych, biodrowych i lędźwiowych. Nerwy pęcherza po obu jego stronach tworzą splot pęcherzowy, który zawiera zarówno włókna współczułne, jak i przywspółczulne. Oprócz tego w ścianie pęcherza, podobnie jak w ścianie moczowodu, znajdują się drobne zwoje komórek nerwowych. Włókna współczułne pochodzą z górnego odcinka rdzenia lędźwiowego i do­chodzą do pęcherza za pośrednictwem splotu podbrzusznego dolnego; włókna przy­współczulne — z 2—5 segmentu krzyżowego, drogą nerwów trzewnych miednicznych. Pobudzanie włókien współczulnych zatrzymuje mocz w pęcherzu a więc hamuje napięcie wypieracza i pobudza napięcie zwieracza pęcherza. Pobudzanie włókien przy współ­czulnych ma działanie antagonistyczne, opróżnia ono pęcherz a więc pobudza napięcie wypieracza i rozluźnia zwieracz pęcherza. Wypieracz moczu jest wspomagany przez mięśnie brzucha, zwieracz pęcherza przez prążkowany zwieracz cewki moczowej unerwiony przez włókna układu mózgowo-rdzeniowego. Czuciowe włókna doprowadzające przenoszą wrażenia bólu i parcia na mocz. Powyższe drogi podporządkowane są układowi nerwowemu ośrodkowemu. Ośrodek w rdzeniu krzyżowym pobudza opróżnianie; "ośrodek w górnej części rdzenia lędźwio­wego hamuje opróżnianie i uszkodzenie tej okolicy prowadzi do mimowolnego odda­wania moczu (incontinentia urinae). Z mózgowia wychodzą bodźce hamujące, które wzmagają napięcie zwieracza i zmniejszają napięcie wypieracza. Kora mózgowa re­guluje również działalność mięśni prążkowanych biorących udział w pracy pęcherza; dlatego też oddawanie moczu (mictio) jest nie tylko procesem odruchowym, ale również zależnym od naszej woli. Uczucie parcia na mocz zależne jest nie tylko od stopnia wypełnienia pęcherza, lecz również od czynników psychicznych. Podniecenie prowadzi do uczucia parcia, odwrócenie uwagi usuwa je; również bodźce akustyczne wzmagają uczucie parcia.