Carcinoma ventriculi (rak żołądka). Cechy. Niekiedy wyczuwa się guz w okolicy nadbrzusza, pępka lub podżebrza, odpowiednio do zajętej okolicy żołądka. Jest to jednak późny objaw, a często nie występuje on. Opór ma zwykle spoistą konsystencję, niekiedy jest guzowaty. Ulega on przemieszcze­niu przy wdechu, może pojawiać się i znikać w związku z perystaltyką, oraz może przewodzić tętnienie tętnicy głównej. Guzy odźwiernika są przeważnie ruchome. Opukiwaniem stwierdza się przytłumiony wypuk bębenkowy nad oporem. Na ogół występuje ból przy palpacji. Poza tym bywa uczucie peł­ności w nadbrzuszu, nierówność dołków podżebrowych, widoczna perystal­tyką, szerokie pole tętnienia tętnicy głównej oraz podskórne guzki lub nie­wielkie opory wokół pępka. Dilatatio ventriculi (rozszerzenie żołądka). Cechy. W niektórych przypad­kach widuje się zarysy żołądka; krzywizna mała przebiega kilkanaście cm poniżej wyrostka mieczykowatego mostka, a krzywizna duża ukośnie od koń­ca dziesiątego żebra po stronie lewej w kierunku spojenia łonowego i potem skręcając ku górze do prawego łuku żebrowego. Widuje się czynną perystal-tykę, fale przebiegają od strony lewej ku prawej, niekiedy w odwrotnym kie­runku. W zwężeniu odźwiernika czasem stwierdza się guz w okolicy odźwier­nika, a opór rozszerzonego żołądka jest szczególny, przypominając poduszkę wypełnioną powietrzem. Przy palpacji dwuręcznej wykrywa się szmer pluska­nia (przelewanie się). Przy opukiwaniu stwierdza się odgłos bębenkowy nad większą częścią rozszerzonego żołądka z przytłumieniem nad obwodową jego częścią. Peritonitis tuberculosa (gruźlicze zapalenie otrzewnej). Cechy. Wyczuwa się nieregularne twory powrózkowate lub opory w nadbrzuszu; mogą one rozciągać się do każdej okolicy jamy brzusznej. Są one utworzone z poplą­tanych zmienionych zapalnie tkanek i wysięku, zwiniętej sieci, zbiorowisk kału oraz węzłów chłonnych. Carcinoma pancreatis (rak trzustki). Cechy. Rzadko spotyka się wyczuwal­ny guz, ale niekiedy wyczuwa się w nadbrzuszu głęboko usadowiony opór. Żołądek lub żołądek i okrężnica leżą od przodu, a praktycznie nie ma rucho­mości guza przy oddychaniu. Często jest przewodzone tętnienie tętnicy głównej. Cystis pancreatis (torbiel trzustki). Cechy. Występuje głęboko usadowiony gładki, zaokrąglony guz, mogący sprawiać wrażenie chełbotania. Początkowo zajmuje on dolną okolicę nadbrzusza lub podżebrze, ale jeśli znacznie się po­większy, może wypełniać całą górną część jamy brzusznej. Zwykle pojawia się w linii środkowej ciała lub nieco w lewo. Często jest ruchomy, ale rzadko wykazuje ruchy przy oddychaniu. Żołądek zwykle leży nad nim, a okrężnica poniżej, ale guz może lokalizować się ponad lub poza żołądkiem lub nawet poniżej okrężnicy. Zawiera on czerwonawy zasadowy płyn, składający się z krwi, cholesterolu, a często i z zaczynów proteolitycznych. Abscessus subphrenłcus (ropień podprzeponowy; abscessus subdiaphragma-ticus). Cechy. W następstwie perforowanego wrzodu tylnej ściany żołądka może wytworzyć się ropień w torbie sieciowej, co może stać się powodem guza, stłumienia odgłosu opukowego, występującego poniżej lub niekiedy ponad żołądkiem. Taki guz jednak jest często nieobecny. W niektórych przy­padkach wyczuwa się wzmożony opór przy palpacji. Aneurysma aortae abdominalis (tętniak tętnicy głównej brzusznej). Cechy. Występuje guz w nadbrzuszu, wykazujący rozprężliwe tętnienie, który można ująć w rękę, gdy pacjent przyjmie pozycję kolanowo-łokciową, wyłączając w ten sposób tętnienie przewodzone. Opór jest zwykle ustalony. Mruk, szmer; ból newralgiczny po bokach i z tyłu; dusz­ność; opóźnienie tętna w tętnicy udowej; badanie radiologiczne (nadżarcie trzonu kręgowego w projekcji bocznej). Cystis omenti (torbiel sieci). Cechy. Występuje tu guz swobodnie ruchomy, bardziej powierzchowny, otoczony zewsząd odgłosem opukowym bębenkowym i nie łączący się z miednicą. Mniej częste przyczyny. Carcinoma duodeni; morbus Hod-ikini; lympho-sarcoma; linitis plástica; stenosis hypertrophica pylori; trichobezoary; sar­coma ventriculi; gumma hepatis (lobus sinister); phytobezoar; pancreatitis chronica; pancreatis acuta (bardzo rzadko); peritonitis chronica (zniekształ­cenie sieci); carcinoma coli transversi; tuberculosis coli transversi hyper-plastica; gastrectasia chronica; colospasmus; adenoma pancreatis; tumor soli-dum omenti; abscessus omenti (ulcus ventriculi perforatum); tumor benignum hepatis (szczególnie lewego płata — hemangioma, teratoma, adenoma, leiomyoma); cystis hepatis parasitaria et non parasitaria (szczególnie lewego płata); ren unguliformis (nerka podkowiasta); aorta dynamicum; cystis retro-peritonealis.