OBRZĘK MIEJSCOWY
(Oedema circumscripta seu localis) Miejscowy obrzęk towarzyszy takim stanom jak ukąszenie i użądlenie, ropnie powierzchowne, zakażone rany, zapalenie włóknistej tkanki łącznej podskórnej lub zapalenie naczyń chłonnych, czyraki i guzy zewnętrzne.
Distorsio. Cechy. Obrzmienie występuje w okolicy dotkniętego stawu, często ze zmianą barwy.
W wywiadzie — zwichnięcie lub skręcenie stawu; ostry ból; tkliwość; większe lub mniejsze upośledzenie czynności; badanie radiologiczne celem wykluczenia złamania.
Fractura. Cechy. Wkrótce w okolicy złamania pojawia się obrzęk i wybroczyny.
W wywiadzie — uraz; ból; upośledzenie czynności; skurcz mięśni; zniekształcenie; nienaturalna ruchomość; trzeszczenie; badanie radiologiczne.
Abscessus alveolaris. Cechy. Występuje obrzmienie twarzy, którego umiejscowienie zależy od lokalizacji zajętego zęba. Jeśli zmiany dotyczą górnego siekacza, obrzmienie pojawia się najpierw u podstawy nosa; jeżeli wciągnięty jest górny ząb przedtrzonowy lub trzonowy, obrzmienie może wystąpić ku tyłowi policzka; jeżeli jest chory dolny ząb, obrzmienie będzie wyraźne tuż koło niego albo pojawi się w okolicy kąta żuchwy. W zaniedbanym przypadku mogą tworzyć się przetoki drenujące.
Erysipelas (faciei). Cechy. Obrzmienie i napięcie skóry zaznacza się w ciągu 24 godzin, a w drugim dniu oczy są zamknięte wskutek obrzmienia. Szerzące się obrzmienie ma bardzo wyraźnie zaznaczoną wzniesioną krawędź.
Mastoiditis. Cechy. Obrzęk i wypuklenie górnej, tylnej ściany przewodu słuchowego jest najważniejszym objawem w ostrych przypadkach. Jeżeli szerzy się zakażenie, to występuje obrzęk skóry nad wyrostkiem sutkowatym.
Paranephritis abscedens. Cechy. Występuje często obrzęk i ciastowatość skóry okolicy lędźwiowej.
Trichinosis. Cechy. Obrzęk, który jest bardzo istotną cechą choroby, występuje wcześnie na twarzy, szczególnie wokół oczu. Później pojawia się on na kończynach w okresie szczytowego obrzmienia i sztywności mięśni.
Sinusitis purulenta. Cechy. W większości ostrych przypadków może wystąpić obrzmienie z uciepleniem i zaczerwienieniem skóry nad zajętymi jamami zarówno w zapaleniu zatoki szczękowej, jak i zatoki czołowej.
Phlebitis. Cechy. Obrzęk i przekrwienie bierne występuje w obszarze obwodowym w stosunku do zakrzepu.
Osteomyelitis acuta. Cechy. Zaatakowana kończyna staje się obrzękła, gorąca, obrzmiała, bolesna i tkliwa.
Arthritis purulenta. Cechy. Występuje obrzęk i zaczerwienienie skóry nad zajętym stawem.
Oedema angioneuroticum (choroba Quinckego). Cechy. Pojawia się nagle przejściowy obrzęk miejscowy. Najczęściej są zajęte ręce, twarz i narządy płciowe.
Wyraźna dziedziczność; skłonność do nawrotów; jednoczesne napady żołądkowo-jelitowe (ostra kolka, ból, nudności i czasami wymioty); niekiedy hemoglobinuria.
Empyema. Cechy. Nierzadko występuje obrzęk w obrębie klatki piersiowej. W empyema necessitatis i empyema pulsans miejscowy obrzęk z pewnym przebarwieniem może być objawem zagrażającego przedziurawienia.
Tumor mediastłni. Cechy. Może wystąpić jednostronny lub obustronny obrzęk i wężykowatość powierzchownych żył, obejmując twarz, szyję, ramiona lub górną część przedniej ściany klatki piersiowej.
Aneurysma arcus aortae. Cechy.'Może wystąpić obrzęk jednej kończyny górnej w wyniku ucisku, a jeśli jest nadżerka kości klatki piersiowej, pojawia się swoiste obrzmienie o barwie purpurowej lub czarnej w okolicy nad miejscem wypuklania się guza.
Mniej częste przyczyny. Urticaria; parotitis epidemica; erythema nodosum; anthrax; erytromelalgia; arthritis urica; abscessus hepatis; echinococcus pulmonum; dermatomyositis; neuritis; neuralgia; pericarditis purulenta; pneumoperitoneum; hysteria (tłuszczak rzekomy; siny lub blady obrzęk); hydrarthrosis intermittens; tabes dorsalis; purpura rheumatica; morbus rheuma-licus; osteomyelitis chronica; varices; lymphogranuloma venereum (srom); porphyria; guz ściany klatki piersiowej; próchnica mostka; blokada naczyń limfatycznych (zmiany popromienne, naciek nowotworowy); uraz termiczny (oparzenie, odmrożenie); miejscowe działanie środków chemicznych lub drażniących.