Wodniak osłonki właściwej jądra (hydrocele, symptomaticum et idiopathi-cum). Cechy. Stwierdza się napięte, zbliżone kształtem do gruszki, chełboczące obrzmienie moszny, rosnące od dołu ku górze. Zwykle wyczuwa się je do przodu od jądra, może ono jednak leżeć za jądrem lub otaczać je dookoła. Twór ten tłumi odgłos opukowy, nie wykazuje ruchomości przy kaszlu (chyba że sięga aż do kanału pachwinowego), prześwieca. Ostry początek przy wodniaku objawowym (w następstwie chorób jądra lub najądrza), przewlekły przy samoistnym. Brak bólu. Nakłu­ciem uzyskuje się płyn słomkowej barwy. Wodniak jądra wrodzony (hydrocele congenita). Cechy. Klinicznie podobny jest do wyżej opisanego wodniaka osłonki właściwej jądra, różni się jedynie możliwością odprowadzenia. Gdy wyciśniemy zawartość wodniaka do brzucha, moszna wypełnia się powtórnie pęczniejąc od dołu. Występowanie w dzieciństwie. Wodniak jądra u dzieci (hydrocele infantilis). Cechy. Również podobny kli­nicznie do wodniaka osłonki właściwej jądra. Nie jest odprowadzalny, sięga aż do kanału pachwinowego. Występowanie w dzieciństwie. Otorbiony wodniak powrózka nasiennego (hydrocele funiculi spermatici). Cechy. Posiada cechy wodniaka osłonki właściwej jądra, umiejscawia się ponad jądrem, dookoła powrózka nasiennego. Czasami daje się odprowadzić do kanału pachwinowego, lecz nigdy do jamy brzusznej. Niekiedy powstanie wodniaka jest wynikiem zbierania się płynu w starym worku przepuklino­wym. Twór podobny do wodniaka powrózka może występować u kobiet jako wodniak więzadła obłego. Zwykle występuje u dzieci. Wielokomorowy lub rozlany wodniak powrózka nasiennego (hydrocele multilocularis s. diffusa funiculi spermatici). Cechy. Występuje tu gładkie, owalne, workowate, przeświecające rozciągnięcie powrózka nasiennego, się­gające od jądra do kanału pachwinowego. Omawiany wodniak może być częściowo odprowadzalny, nieznacznie powiększa się przy kaszlu. Torbiele najądrza (cystes epididymidis; spennatocele). Cechy. Są to nie­równe, niebolesne, wolno rosnące guzy wypełnione płynem, usadowione między najądrzem' a jądrem. Mają kształt zbliżony do serca i cienkie, na­pięte ściany. Krwiak osłonki właściwej jądra (haematocele). Cechy. Objawy są podobne do objawów wodniaka powrózka nasiennego lub jądra, różniąc się od nich ciastowatym lub twardym charakterem obrzmienia, brakiem przeświecania i częstą obecnością wybroczyn w skórze. W wywiadzie uraz lub zabieg operacyjny (czasami krwiak samoistny). W niektórych przypadkach nacięcie krwiaka i usunięcie skrzepu. Obrzęk moszny (oedema scroti). Cechy. Powiększenie i obrzmienie moszny bez objawów wodniaka. Uogólnione obrzęki pochodzenia krążeniowego lub ner­kowego. Przepuklina mosznowa (hernia scrotalis). Cechy. Powiększona moszna za­wiera sieć i jelita. Obrzmienie zstępuje od góry ku dołowi, powiększa się przy kaszlu, zwykle daje się odprowadzić. Zawartość moszny tłumi odgłos opukowy, ma ciastowatą konsystencję, nie prześwieca. Przy odprowadzaniu mogą powstawać odgłosy o charakterze bulgotania. Słoniowatość (elephantiasis). Cechy. Z powodu zgrubienia skóry i tkanek podskórnych moszna może być bardzo powiększona, obwisła. Skóra bywa zmieniona zapalnie, mięsista, na powierzchni jest szorstka i pomarszczona. Prącie może być zakryte przez powiększoną mosznę. Występowanie w krajach tropikalnych. Nawracające na­pady zapalenia skóry, obrzęku i gorączki. Obecność w nocy Wuchereria bancrofti we krwi. Może być następstwem wyłuszczenia lub zapalenia pachwi­nowych węzłów chłonnych. Skręt szypuły jądra (torsio testis). Cechy. Gwałtownie narastający obrzęk moszny i pachwiny. Nagły ból i obrzmienie występujące zwykle po urazie. Tkliwość. Dreszcze, wymioty, zasłabnięcie. Ustąpienie objawów ogólnych po okresie wstrząsu. Może rozwinąć się zgorzel jądra. Mniej częste przyczyny. Ropień okołocewkowy; ropień powstały w ranie moszny; pokłucie przez owady; wrzód twardy moszny; kłykciny; kaszak; róża; torbiel limfatyczna; bąblowiec; zaciek moczowy; martwica kości łono­wej; żylaki powrózka nasiennego; przewlekłe zapalenie węzłów chłonnych pachwinowych; włókniak moszny; kilak moszny; zgorzel moszny; włókniako-nerwiaki; wodniak jądra objawowy (na tle zmian ropnych, gruźlicy, kiły nowotworów, świnki; zabiegu operacyjnego, zakrzepu splotu wiciowatego itp.).