Distorsio genus (synovitis traumatica; arthritis traumatica). Cechy. Kolano obrzmiewa wskutek wysięku do jamy stawowej i obrzęku tkanek miękkich. Płyn w stawie kolanowym najłatwiej jest wykryć uciskając jedną ręką uchy­łek pod ścięgnem mięśnia czworogłowego, podczas gdy palce drugiej ręki przesuwają rzepkę lekko, lecz szybko w kierunku ku tyłowi do kości udo­wej; podudzie jest przy tym wyprostowane. Gdy obecny jest płyn, rzepka uderza o kość udową z wyraźnym stuknięciem. . Arthritis chronica primaria (gościec pierwotnie przewlekły). Cechy. We wczesnych okresach niekiedy stwierdza się małe obrzmienie z bólem, sztyw­nością i trzeszczeniem. Stopniowo staw bardziej obrzmiewa, staje się znie­kształcony i w końcu ulega zesztywnieniu. Cechy. Obrzmienie stawu kolanowego, po którym po­jawia się intensywny ból, zaczerwienienie z podniesieniem miejscowego ucie-plenia, często pojawia się na początku tego schorzenia. Wielkość obrzmienia jest różna, przy czym większą jego część tworzy nacieczenie surowicze tkanek okołostawowych, natomiast większy wysięk do stawu jest rzadki. Stopniowo inne stawy ulegają zajęciu. Aithritis gonorrhoica. Cechy. W przypadkach przewlekłych obrzmienie nie jest duże i przeważnie jest spowodowane obrzękiem tkanek miękkich wokół stawu. W przypadkach ostrych może być ono znaczne, będąc wynikiem obec­ności w stawie mętnego płynu. Bursitis praepatellaris (zapalenie torebki maziowej przedrzepkowej). Cechy. Stwierdza się dobrze zlokalizowane, chełboczące obrzmienie przed rzepką, pokryte normalnie przesuwalną skórą. Obrzmienie może pokrywać tylko dolną połowę rzepki i może rozciągać się ponad część więzadła rzepkowego. Na chełbotanie nie ma wpływu wyprostowanie nogi. Arthritis syphilitica acquisita. Cechy. W drugim okresie kiły może powstać powiększenie stawu z zapaleniem błony maziowej. W trzecim stadium mogą pojawić się dwie odmiany zapalenia stawu, przy czym obie są przyczyną znacznego obrzmienia i zakłócenia czynności stawowej; pierwsze z nich jest kilakowatym zapaleniem stawu z nagromadzeniem treści kilakowej w tkance podmaziówkowej, drugie natomiast obejmuje nasady kości; zgrubienie błony maziowej może nie występować. Postać ta ogranicza się do jednego stawu. Objawy drugo- lub trzeciorzędowej kiły; dodatnie odczyny serologiczne; test terapeutyczny lub korzystny wpływ leczenia przeciwkiłowego; zmiany w obrazie radiologicznym. Articulatio Charcoti (neuroarthropathia). Cechy. Staw jest powiększony, znacznie zniekształcony, niebolesny, ruchomość we wszystkich kierunkach zachowana. Staw kolanowy najczęściej zajęty jest w tabes dorsalis; inne większe stawy czasem są zaatakowane przez arthritis tabética, jamistość rdze­nia, uszkodzenia rdzenia kręgowego lub mózgu. Objawy choroby przyczynowej; szybki rozwój i niebo-lesne obrzmienie stawu. Arthritis syphilitica congenita. Cechy. Oba kolana mogą ulec powiększe­niu, a przy dużym wysięku do torebki maziowej może pojawić się chełbo-tanie; czasem wyczuwa się nieregularną, zgrubiałą błonę maziową; w Osteo­chondritis syphilitica, mimo że sam staw nie jest objęty schorzeniem, poja­wia się znaczne obrzmienie wokół stawu z porażeniem rzekomym mięśni. Powstawanie w dzieciństwie lub młodości; w wywiadzie — kiła; zęby Hutchinsona; keralitis interstitialis; zaatakowanie ucha wewnętrz­nego i błędnika z następową głuchotą; rozpadliny; wyrosła kostne; dodatnie odczyny serologiczne; badanie radiologiczne. Scorbutus infantum (morbus Barlowi). Cechy. Obrzmienie uda w pobliżu stawu kolanowego obejmuje staw i nie jest tylko do niego ograniczone. Zajęta kończyna może mieć objętość dwukrotnie większą od drugiej, chociaż przeważnie schorzenie przebiega obustronnie. Najmniejszy ruch wywołuje nagłe zaostrzenie objawów. Fractura patellae. Cechy. Szybko powstające i nadmierne powiększeń^ kolana spowodowane jest wylewem krwi do stawu kolanowego, obrzękiem tkanek miękkich, a później zapaleniem błony maziowej. Mus articulare (myszka stawowa). Cechy. Staw jest obrzmiały wskutek podostrego wysiękowego zapalenia błony maziowej. Haematoma subperiostalis (epiphysis superioris tibiae). Cechy. Obrzmienie umiejscawia się tuż poniżej rzepki nad nasadą górną kości piszczelowej. Jest ono napięte, zaokrąglone, chełboczące, tkliwe na obmacywanie, nieprzesu-walne nad kością i pokryte zdrową skórą. Główne objawy. W wywiadzie — bezpośrednie uderzenie; aspiracja ciem­nej, zmienionej krwi. Luxatio menisci. Cechy. Obrzmienie pojawia się jako skutek współistnie­jącego zapalenia błony maziowej. Abscessus subcutaneus. Cechy. Zlokalizowane powiększenie i obrzęk. Arthritis suppurativa acuta (arthritis séptica). Cechy. Kolano jest gorące, powiększone, daje objawy chełbotania, połączone z zaczerwienieniem i obrzę­kiem skóry. Zapaleniem objęty jest cały staw wspólnie z tkanką około­stawową. Luxatio genus. Cechy. Stwierdza się wyraźne zniekształcenie z obrzmie­niem. Rozpoznanie jest proste. Bursitis infrapatellaris. Cechy. Stwierdza się napięte, chełboczące obrzmie­nie poniżej rzepki oraz pod ścięgnem rzepkowym i po każdej jego stronie. Zapalenie stawu na tle schorzeń infekcyjnych (szczególnie duru brzusznego, płonicy, zapalenia płuc, odry, nagminnego zapalenia przyusznic, ospy, zapa­lenia opon mózgowo-rdzeniowych). Cechy. Kolano może być obrzmiałe jako wyraz uogólnionego procesu infekcyjnego lub może być zajęte w sposób izolowany; jest ono gorące, obrzmiałe i bolesne, a okoliczne tkanki miękkie zgrubiałe, ciemne, o wzmożonej konsystencji. Połączenie z pewnymi schorzeniami infekcyjnymi; gdy schorzenie jest uogólnione, równoczesne zajęcie stawu (w przeciwieństwie do ostrej choroby reumatycznej); brak poprawy po lekach przeciwgośćco-wych; w okresie późniejszym zwichnięcie. Arthritis pneumococcica. Cechy. Staw nagle obrzmiewa. Gonitis tuberculosa. Cechy. W rozwiniętych przypadkach pojawia się wrze­cionowate powiększenie, spowodowane nie tylko istniejącym obrzmieniem, lecz również zanikiem okolicznych mięśni; skóra nad obrzmieniem jest biała. Przy obmacywaniu wyczuwa się charakterystyczną ciastowatość lub elastycz­ne napięcie. Osteosarcoma. Cechy. Staw kolanowy może być powiększony wskutek wtórnego zapalenia błony maziowej. Hydrarthrosis intermittens. Cechy. Jeden lub więcej stawów, w praktyce zawsze kolanowy, ulegają powiększeniu z powodu nagromadzenia w stawie płynu surowiczego. Etiologia nieznana; czas trwania kilka dni z nawrotami co kilka dni lub tygodni; brak trwałych następstw. Mniej częste przyczyny. Contusio periostei (epiphysis superior tibiae); absces-sus subperiostalis (epiphysis superior tibiae); haemophilia (wylew krwi przy urazie); osteomyelitis (jeśli się umiejscawia w pobliżu stawu); rachitis; hid:-arthrosis chronica (gonorrhoica); hemiplegia (neuroarthropathia); saturnismus; osteoarthropathia hypertrophica; cystes menisci; ruptura ligamentorum crucia-torum genus (haemarthrosis); luxatio patellae recurrens (krwisty płyn ma­ziowy); hypertrophia patellae; morbus Larsen-Johanssoni patellae; morbus Osgood-Schlatteri (obrzmienie tkanek miękkich umiejscowionych wokół guzka kości piszczelowej); osteoarthritis genus; synovitis villonodularis pigmentosa; morbus Stilli; bursitis praetibialis; bursitis anserina; syndroma Pellegrini--Stieda; granuloma coccidioidicum ossis; rozerwanie aparatu więzadłowego mięśnia czworogłowego uda (mierne obrzmienie, tkliwość na dotyk oraz pod­skórny wylew krwi bezpośrednio pod rzepką); oderwanie ścięgna rzepki od guzowatości piszczeli (obrzmienie pola podrzepkowego); oderwanie ścięgna rzepkowego od rzepki.