Meningitis. Cechy. Wyraźne i utrzymujące się odwiedzenie głowy ku tyłowi jest dominującym objawem we wszystkich postaciach zapalenia opon mózgo­wych (meningokokowym, ropnym, gruźliczym i aseptycznym). Haemorrhagia subarachnoidalis. Cechy. Odwiedzenie głowy ze sztywnoś­cią karku widuje się często w wyniku pęknięcia wrodzonego tętniaka lub zmienionego miażdżycowo naczynia w kole Willisa, lub też w jednym z jego rozgałęzień. Meningismus (rzekome zapalenie opon mózgowych; zespół Dupre). Cechy. Głowa jest odwiedziona ku tyłowi jak w zapaleniu opon mózgowych. Występowanie w czasie ostrych swoistych stanów gorącz­kowych, zwłaszcza w durze brzusznym i w zapaleniu płuc, czasami w alko­holizmie i zapaleniu ucha środkowego; badanie płynu mózgowo-rdzeniowego (pewien wzrost ciśnienia z nieznacznym zwiększeniem liczby limfocytów). Abscessus retropharyngealis. Cechy. Po przerwie około jednego tygodnia głowa jest znacznie odchylona do tyłu w celu zmniejszenia ucisku na krtań; broda jest wysunięta ku przodowi, a usta otwarte. Występowanie u dzieci (do 2 lub 4 1.); gorączka; wyczer­panie; zmieniony głos (ton nosowy); duszność; jednostronne powiększenie węzłów chłonnych szyjnych; niedostateczna pielęgnacja; chełbocący guz w linii środkowej gardła, widoczny lub wyczuwalny przy obmacywaniu. Tetanus. Cechy. Głowa jest odwiedziona ku tyłowi w różnym stopniu. Później po okresie, w którym najlżejszy bodziec powoduje skurcz (opistho­tonus), ciało może pozostawać stale w pozycji tężcowego kurczu grzbietu z głową odchyloną znacznie ku tyłowi. W wywiadzie — rana kłuta (8 do 12 dni przedtem); sztyw­ność szyi; skurcz tężcowy żuchwy (trismus); uśmiech sardoniczny (risus sardonicus); gorączka; drgawki i sztywność (opisthotonus, orthotonus) z usztywnieniem między napadami; czas trwania nie przekracza 7 do 10 dni; posiew z rany i próba biologiczna. Abscessus cerebelli. Cechy. Występuje odwiedzenie głowy ku tyłowi ze sztywnością szyi. W wywiadzie — choroba ucha środkowego; ból głowy (w okolicy potylicznej); uporczywe wymioty; tarcza zastoinowa; senność i apatia; zwolnione tętno i oddychanie; w ostrej postaci gorączka i dreszcze; leukocytoza, zawroty głowy; oczopląs w kierunku uszkodzenia; chwiejny chód; ataksja i porażenia po stronie uszkodzenia; ułożenie (na przeciwnej połowie ciała z twarzą zwróconą ku stronie uszkodzonej). Mniej częste przyczyny. Tumor cerebelli (płata środkowego lub robaka); haemorrhagia cerebelli (środkowy płat); paramyoclonus multiplex; thrombosis sinus longitudiinalis superioris; epilepsia (podczas okresu tonicznego); lyssa; encephalitis acuta; morbus Schilderi (rozlane stwardnienie); idiotismus amau-roticus familiaris; poliomyelitis; ostra duszność u dzieci, bez względu na przyczyny (odoskrzelowe zapalenie płuc, niedrożność krtani, błonica); za­trucie strychniną.