Aneurysma arcus aortae (tętniak luku tętnicy głównej). Cechy. Stosownie do rozmiarów wytworzonego nadżarcia może pojawić się miejscowe wypuklenie lub nawet wyraźny guz. Wypuklenie jest rozprężliwe i tętni syn­chronicznie z biciem serca; tkanki okoliczne wykazują skłonność do tward­nienia, obrzmiewania i wraz z przekrwieniem — przybierania barwy purpu­rowej lub czarnej; później powierzchowne warstwy mogą ulegać przeżarciu, a z worka sączy się mieszanina płynu surowiczego i krwi. Tętniak części wstępującej tętnicy głównej pojawia się zwykle w drugiej i trzeciej prawej przestrzeni międzyżebrowej w sąsiedztwie mostka; tętniaki części poprzecznej łuku mogą nadżerać klatkę piersiową pod mostkiem lub tuż obok niego; na­tomiast tętniaki części zstępującej łuku — jeśli sięgają powierzchni klatki piersiowej — pojawiają się tuż obok kręgosłupa w lewej części okolicy międzyłopatkowej. Niekiedy w wywiadzie kiła; ból (łagodny lub dławicowy); dźwięczny kaszel; ochrypnięcie lub bezgłos; czasem niewielkie krwioplucie; duszność często napadowa; niekiedy utrudnienie połykania; wyczuwalne i wi­doczne tętnienie (rozprężliwe); nierówność źrenic; tętno niejednakowe; po­ciąganie tchawicy; rozszerzenia żył; powiększenie pola stłumienia odgłosu opukowego; dźwięczny głośny drugi ton i szmer rozkurczowy nad workiem; mruk i szmer skurczowy nad workiem; zmiany radiologiczne (rozprężliwy guz). Stany zapalne ścian klatki piersiowej. Cechy. Ropnie ścian klatki piersiowej przeważnie charakteryzują się zlokalizowanym zapalnym obrzmieniem. Rop­nie pod mięśniem piersiowym mogą niekiedy powodować tylko wrażenie peł­ności pod zewnętrznym brzegiem mięśnia piersiowego większego bez miejsco­wych zmian zapalnych. Ropnie podłopatkowe są często mylnie uznawane za guz ściany klatki piersiowej; często nie łączą się one z miejscowymi obja­wami zapalenia poza obecnością chełbotania. Gorączka; miejscowe ucieplenie, zaczerwienienie, tkliwość, ból, chełbotanie; aspiracja (ropa). Atheroma (kaszak). Cechy. Cechy takie same jak przy występowaniu w in­nych okolicach ciała. Występuje jako twór kulisty, łączący się ze skórą w jednym punkcie; niekiedy chełbotanie; przy opróżnianiu treść kaszowata. Llpoma (tluszczak). Cechy. Jest to częsty pojedynczy lub mnogi guz z tłusz­czu w tkance podskórnej, tworzący miękką, zrazikowatą, przesuwalną kopuło-watą masę lub masy o różnych rozmiarach. Niekiedy są one tkliwe przy paloacji. Gumma sterni (kilak mostka). Cechy. Twardy, niebolesny, półkulisty twór w górnej okolicy mostka, wyraźnie wychodzący z kości klatki piersiowej. Może on ulegać zwyrodnieniu z chełbotaniem lub może owrzodzieć wytwarza­jąc głęboki, okrągły, wysztancowany wrzód o podminowanych brzegach i nie­równym dnie, które jest zwykle pokryte grubą, białą przylegającą powłoką ze strzępków tkanki martwiczej. W wywiadzie — dowody kiły; dodatnie odczyny serolo­giczne; testy lecznicze. Empyema necessitatis (ropniak opłucnej przebijający się przez klatkę pier­siową). Cechy. W przypadkach zaniedbanego ropniaka opłucnej stwierdza się miejscowe obrzmienie wskutek przebicia się ropy przez ściany klatki piersio­wej. Guz może pojawiać się w każdym miejscu żebrowej części ścian klatki piersiowej, czasem daje się częściowo zmniejszyć, a niekiedy oddaje impuis przy kaszlu. Początkowo obrzmienie jest rozlane i twarde, później rozmięka, co często wiedzie do opróżnienia ropy przez przetokę. Fractura sterni złamanie mostka). Cechy. Jeśli ma miejsce przemieszczenie dolnego fragmentu do przodu i do góry, powstaje miejscowe wypuklenie, zwykle w okolicy połączenia rękojeści mostka z trzonem. Emphysema subcutaneum (odma podskórna). Cechy. Duże, narastające obrzmienie; trzeszczenie przy palpacji. W wywiadzie oraz przedmiotowo — objawy urazu płuca (jak w złamaniu żebra). Tumor mediastini (guz śródpiersia). Cechy. Guz może nadżerać ściany klatki piersiowej, pojawiając się na zewnątrz jako ograniczony guzek o różnych rozmiarach, zarysach i konsystencji, ale ostatecznie mający skłonność do mięknięcia, odbarwiania się i do przebijania. Takie zewnętrzne nadżerki ob­serwuje/ się jednak rzadko. Tuberculosis costarum et sterni (oruźlica żeber i mostka). Cechy. Niekiedy występuje ropień lub zatoka, z której ropa przebija się przez skórę; okostna nie ulega zgrubieniu. Ropień jest zwykle niebolesny (zimny ropień). Główne objawy. Przewlekłość; obecność gruźlicy w innych narządach ustro­ju; badanie zatoki (prowadzi ona ukośnie do nadżartego żebra); test von Pir-queta. Myeloma multiplex (szpiczak mnogi). Cechy. W wielu przypadkach można przy palpacji wyczuć guz mostka. Występowanie w średnim wieku; bóle kończyn oraz osła­bienie; ból i tkliwość grzbietu, klatki piersiowej i żeber; samoistne złamania; w moczu białko Bence-Jonesa; wyniszczenie; niedokrwistość; zmiany radio­logiczne. Mniej częste przyczyny. Kostnina po złamaniu; perichondritis; mięsak; tłuszczak; rak opłucnej; ropień śródpiersia; otorbione zapalenie opłucnej; prze­puklina płuca; otorbiona odma opłucnej; zapalenie szpiku kostnego żeber i mostka; kilaki żeber; powiększenie grasicy; torbiele bąblowca płuc; ropień wątroby; choroba Tietza (bolesne obrzmienie w okolicy połączenia części kostrej i chrząstkowej żeber bądź mostka z. obojczykiem); promienica we-wnętrz klatki piersiowej; guzy żeber (chondroma, sarcoma, osteochondroma); przerzuty nowotworowe do żeber lub mostka; ziarniniak kwasochłonny żeber; biperplastyczna kiła mostka i przymostkowej części obojczyka; hemangio-thelioma costarum; tumor Ewingi; morbus Brill-Symmersi.