U wielu niemowląt zdrowych zęby nie ukazują się aż do 10 miesiąca życia, a czasem nawet później. Jeżeli od urodzenia występują cechy niedożywienia, ząbkowanie jest niemal zawsze opóźnione. Jeśli jednak niemowlę jest dobrze odżywione i rozwija się prawidłowo przez pierwsze 6 czy 8 miesięcy, wyrzynanie się zębów będzie prawdopodobnie przebiegało prawidłowo po tym okre­sie, nawet jeżeli dziecko potem zachoruje na przewlekłą niestrawność lub z powodu znacznego niedożywienia niezależnie od przyczyny, z wyjątkiem krzywicy. Krzywica (rachitis). Cechy. Jest to chyba najczęstsza przyczyna opóźnio­nego ząbkowania; ma ona wówczas skłonność do opóźnienia i ciężkiego prze­biegu, tzn. towarzyszą mu okresy niestrawności lub innych zaburzeń, które bywają dość ciężkie. Istnieje jednak w tym względzie znaczna różnorodność w poszczególnych przypadkach. W około 50% przypadków pierwsze zęby wyrzynają się w 8 miesiącu lub wcześniej, w 20% — nie wcześniej niż w 12 miesiącu, a w 8% — dopiero w 15 miesiącu życia. Nawet jeśli pierwsze zęby ukazały się we właściwym okresie, dalsze ząbkowanie opóźnia się zwy­kle wskutek rozwoju choroby. Wady zębów mlecznych nie są częste, nato­miast niezwykle często spotyka się ubytki emalii na zębach stałych. Matołectwo (sporadyczne lub nabyte; cretinismus). Cechy. Zęby pojawiają się bardzo późno i wykazują skłonność do wczesnego psucia się. W chorobie tej widuje się najpóźniejsze wyrzynanie się zębów. Nierzadko pierwsze zębv wyrzynają się dopiero w 18 miesiącu lub w 2 roku życia. Z reguły ząbkowa­nie i kostnienie kości czaszki przebiega równolegle. Wyrzynanie się zębów stałych może się rozpocząć dopiero po osiągnięciu dojrzałości. Idiotismus et imbecillitas. Cechy. U dzieci z upośledzeniem rozwoju umy­słowego występują powszechnie znaczne nieregularności ząbkowania. Pole­gają one przede wszystkim na zaburzeniach kolejności wyrzynania się zębów. Mnie] częste przyczyny. Gnilec u niemowląt; mongołowatość; anosteopla-sia; niedokrwistość typu Cooleya (opóźniony rozwój zębów stałych); niedo­czynność przysadki; niedożywienie (od urodzenia); dysostosis cleidocranialis (opóźnione wyrzynanie zębów stałych).