PATOLOGICZNE ZATOKI SZYI
Lymphadenitis tuberculosa (gruźlicze zapalenie węzłów chłonnych). Cechy. Jeśli węzły chłonne serowacieją, miękną i ulegają zropieniu, pokrywająca je skóra przyrasta do nich i ulega zaczerwienieniu, a w końcu ulega przebiciu z wytworzeniem sączącej zatoki lub zatok. W miejscach tych tworzą się duże, nieregularne i zwykle bardzo oporne na leczenie owrzodzenia. Skóra na znacznej przestrzeni jest podminowana i ma zmieniony chorobowo wygląd. Pojawia się gęsta, kłaczkowata ropa. Po kilku miesiącach otwarte zatoki i owrzodzenia mogą się goić, pozostawiając duże, szpecące blizny.
Fistulae branchiogenes (wrodzone przetoki szyi). Cechy. Przetoki i szczeliny w okolicy ucha są pozostałościami pierwszej kieszonki skrzelowej. Wrodzone przetoki szyi leżą najczęściej w okolicy czwartej kieszonki i uchodzą na zewnątrz przy przednim brzegu mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego tuż przy końcu mostkowym. Przetoki umiejscowione w okolicy przedniego i tylnego brzegu mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego na wysokości krtani są pozostałością drugiej i trzeciej kieszonki. Przetoka lub zatoka w linii środkowej szyi z przodu jest zwykle utworzona z pozostałości przewodu tarczowo-językowego, który u płodu biegnie od cieśni gruczołu tarczowego w kierunku ku górze przed tchawicą i krtanią, następnie od tyłu kości gny-kowej lub przez jej trzon, otwierając się przy podstawie języka. Wszystkie te przetoki są miejscem wydzielania treści śluzowej.
Actinomycosis. Cechy. Schorzenie dotyczy najczęściej żuchwy oraz okolicznych tkanek. Rozpoczyna się zbitym i niebolesnym obrzmieniem, które stopniowo powiększa się i przebija w różnych punktach skóry, dając początek przetokom, wydalając ropę o specyficznej ziemistej woni zawierającą małe, podobne do piasku, siarkowożółte grudki. Poszczególne części nacieczenia mogą się goić, przyjmując guzowaty i pomarszczony wygląd.
Mniej częste przyczyny. Gumma; trichophytiasis barbae.