Pień płucny (truncus pulrnonalis), który prowadzi krew zużytą z prawej komory serca, biegnie po lewej stronie aorty wstępującej skośnie ku górze w stronę lewą oraz ku tyłowi i pod łukiem aorty dzieli się na tętnicę płucną prawą oraz na tętnicę płucną lewą. Płaszczyzna podziału leży skośnie w przestrzeni tak, że tętnica lewa biegnie do góry, ku tyłowi i w stronę lewą, prawa natomiast prawie poziomo w stronę prawą. Tętnica lewa o przekroju poprzecznym mniejszym niż tętnica prawa (pień płucny 30 mm, tętnica prawa 24 mm, lewa 20 mm) odchyla się pod większym kątem od przedłużenia pnia niż tętnica prawa. Tętnica prawa biegnie ku tyłowi od aorty wstępującej i żyły głównej górnej oraz do przodu od oskrzela prawego do prawej wnęki płuca; tętnica lewa kieruje się do przodu od oskrzela lewego i aorty zstępującej do wnęki lewego płuca. Długość obu tętnic płucnych aż do punktu odejścia ich pierwszych gałęzi jest bardzo zmienna w związku ze zmiennością tych gałęzi. Często obie tętnice są tej samej długości (około 35 mm, wg Hayeka), często prawa jest dłuższa i mierzy około 50 mm. Każda z obu tętnic po oddaniu gałęzi do płata górnego układa się na bocznej stronie oskrzela głównego; odcinek t. płucnej od miejsca odejścia odgałęzień do płata górnego aż do miejsca odejścia odgałęzień do dolnego płata stanowi część międzypłatowa (pars interlobaris ). W dolnym punkcie tej części kończy się też właściwa t. płucna, prawa i lewa. Tętnica lewa krzyżuje oskrzele główne powyżej oskrzela płatowego górnego, tak że oskrzele to przechodzi pod tętnicą (bronchus hyparterialis). W bardzo rzadkich przypadkach tętnica nie biegnie nad tym oskrzelem, lecz między obu jego odgałęzieniami odchodzącymi wtedy samodzielnie od oskrzela głównego (ryc. 68/>); wówczas lewe oskrzele szczytowe leży nad tętnicą (bronchus eparterialis), tak samo jak prawe. Tętnica płucna prawa krzyżuje oskrzele główne poniżej oskrzela płatowego górnego. Obie tętnice płucne oddają gałęzie do płuc; mogą to być tętnice płatowe lub segmentowe, czy nawet podsegmentowe , które dzieląc się na coraz mniejsze gałązki i biegnąc wzdłuż oskrzeli oraz oskrzelików dochodzą wreszcie do pęcherzyków. Najmniejsze tętnice, wyposażone jeszcze w całkowitą warstwę mięśniową, przebiegają z oskrzelikami oddechowymi, podczas kiedy ich przedłużenia, tętniczki (arteriolae) nie mają już zupełnie zamkniętej warstwy mięśniowej i miejsca pozbawione mięśniówki, oddzielone od pęcherzyków tylko delikatną siecią sprężystą błony we­wnętrznej, mogą już brać udział w wymianie gazowej. W większym stopniu dotyczy to naczyń przedwłosowatych zupełnie pozbawionych mięśniówki, powstałych głównie z dychotomicznego podziału tętniczek; przebiegają one między woreczkami pęcherzy­kowymi.Z naczyń włosowatych oplatających pęcherzyki zbierają się naczynia zawłosowate, które z kolei łączą się w żyłki (venulae) ; żyłki tak samo jak naczynia zawłosowate leżą w przegrodach między woreczkami pęcherzykowymi. Tętnice segmentowe płuca. Oskrzelom segmentowym odpowiadają tętnice segmentowe, które w zasadzie mają takie same nazwy jak one. Początek ich jest jednak bardzo zmienny, często tętnice segmentowe jako takie nie występują, a zastępują je ich odgałęzienia, tętnice podsegmentowe odchodzące wtedy samodzielnie z prawej czy lewej tętnicy płucnej. W związku z tym można odróżnić dwa krańcowe typy układu tętniczego: typ drzewiasty, w którym tętnice dążące do jednego płata rozpoczynają się jednym wspólnym pniem i typ «krzaczasty», w którym tętnice te odchodzą samodzielnie z t. płucnej. Między obu tymi typami krańcowymi zdarzają się liczne formy pośrednie. Położenie tętnic w stosunku do oskrzeli jest takie, że biegnąc wzdłuż oskrzeli w oskrzelach wstępujących tętnice położone są przyśrodkowo od nich, w oskrze­lach położonych poprzecznie — wzdłuż górnego brzegu oskrzela i w oskrzelach zstępu­jących ku przeponie — bocznie od nich. Odchylenia od tego zasadniczego układu występują często w tych przypadkach, kiedy szczeliny międzypłatowe nie całkowicie oddzielają płaty i miąższ płatów łączy się z sobą. Tętnice prawego płata górnego. W zasadzie (wg Boydena) płat górny prawy otrzymuje swe tętnice z przedniego i tylnego obwodu t. płucnej prawej, przy czym silniejsze tętnice przednie odchodzą w okolicy wnęki, słabsze tętnice tylne z części międzypłatowej t. płucnej. Rzadko tylko przednie gałęzie zaopatrują płat. Tętnice przednie często rozpoczynają się wspólnym pniem dzielącym się następnie na dwie gałęzie. Gałęzie tylne rozpoczynają się i biegną bardzo zmiennie. Do odpowiedniego segmentu oskrzelowo-płucnego wzdłuż oskrzela segmentowego szczytowego kieruje się gałąź szczytowa (ramus apicalis), wzdłuż oskrzela segmentowego przedniego gałąź przednia (ramus anterior). Tylko segment tylny otrzymuje dwie oddzielne gałęzie tętnicze, gałąź tylną górną (ramus posterior superior) i gałąź tylną dolną (ramus posterior inferior). Tętnice lewego płata górnego. Płat górny lewy zaopatruje większa liczba mniejszych tętnic (4—8) odchodzących podobnie jak po stronie prawej z przodu w oko­licy wnęki oraz z tyłu z części międzypłatowatej t. płucnej. Podobnie jak po stronie prawej również i tutaj liczba oraz przebieg tętnic są bardzo zmienne. Tętnice, które podążają do segmentów górnej części lewego płata górnego częściowo tylko ściśle odpo­wiadają tętnicom płata górnego prawego. Odróżniamy tu gałąź szczytową (ramus apicalis), gałąź tylną (ramusposterior) oraz gałąź przednią zstępującą i przednią boczną (ramus anterior descendens et anterior lateralis). Do dolnej części płata górnego lewego dochodzi gałąź języczka, górna i dolna (ramus lingulańs, superior et inferior). Tętnice płata środkowego. Płat środkowy zaopatruje zwykle jedna tętnica, gałąź płata środkowego (ramus lobi medii) odchodząca z przedniego obwodu części międzypłatowej t. płucnej prawej. Dzieli się ona na dwie gałęzie, boczną i przyśrod­kową (ramus lateralis et medialis). Czasem mogą one rozpoczynać się samodzielnie. Tętnice prawego i lewego płata dolnego wykazują mniejszą zmienność niż tętnice płata górnego. Tętnice te ustosunkowują się na ogół jak oskrzela segmentowe i mają te same nazwy co i one. Z obu stron odróżniamy 5 tętnic segmentowych: w części górnej płata gałąź górną (ramus superior lobi inferioris) ; w części podstawowej: gałąź podstawową przyśrodkową (czyli sercową), przednią, boczną i tylną.