Przedsionek pochwy (vestibulum vaginae) jest eliptyczną, płytką prze­strzenią ograniczoną z boków wargami sromowymi mniejszymi, z przodu wędzidełkiem łechtaczki, z tyłu wędzidełkiem warg sromowych. Do przodu od tego ostatniego leży dół przedsionka pochwy (fossa yestibuli yaginae), o którym już wspominaliśmy. Do przedsionka pochwy uchodzą oddzielnie cewka moczowa i pochwa; w obrębie przedsionka skóra zewnętrzna prze­chodzi w błonę śluzową; jest ona wysłana wielowarstwowym nabłonkiem płaskim niezrogowaciałym. Między obu częściami wędzidełka łechtaczki, prawą i lewą, na dnie przedsionka w linii pośrodkowej biegnie bruzda cewkowa przedsionka od łechtaczki do ujścia cewki moczowej. Czasem w obrębie tej bruzdy może pośrodkowo wznosić się podłużny grzebień, który ku tyłowi rozdwaja się i przedłuża w dwa fałdziki w formie odwróconej litery Y obejmujące ujście cewki; są to tzw. uzdeczki cewkowe (habenulae urethrales s. bride masculine du vestibule), które następnie znowu się z sobą łączą. Jest to twór stale występujący u noworodka i u dzie­wicy; przypuszczalnie odpowiada on ciału gąbczastemu cewki moczowej mężczyzny Jest to nieregularna okrągława lub podługowata szczelina ograniczona ścianami bocznymi bro­dawki. Na brodawce cewkowej lub w jej otoczeniu w postaci drobnych punktów mogą być widoczne ujścia przewodów przycewkowych. Ujście pochwy (ostium yaginae) jest drugim większym otworem na dnie przedsionka położonym ku tyłowi od brodawki cewki moczowej. Kształt wielkość tego otworu są różne zależnie od tego czy srom jest otwarty i czy błona dziewicza jest jeszcze zachowana czy też nie. Na wielkość ujścia wpływają również porody i stosunek płciowy. U wieloródek, jak również wskutek stosunku płciowego, ujście pochwy bywa silnie powiększone; poniżej ujścia cewki moczowej zajmować ono może całą pozostałą część dna przedsionka pochwy. Ponieważ pochwa nie ma obszernego światła więc w głębi ujścia pochwy, jeżeli wargi sromowe większe i mniejsze są rozwarte, widoczne są wtedy ściany pochwy, zwłaszcza przednia ze swym słupem zmarszczek. U wieloródek część ściany może nawet w różnym stopniu wypadać wskutek ciśnienia w jamie brzusznej, zwłaszcza kiedy pęcherz i odbytnica są silnie wypełnione, zaś dno miednicy jest rozluźnione. Nie tylko zresztą ściana pochwy, ale nawet odcinek pochwowy szyjki macicy może ulec wypadnięciu (prolapsus yaginae, uteri). Do przedsionka otwierają się poza tym rozgałęzione gruczoły cewkowo-pęcherzykowe wytwarzające wydzielinę o charakterze śluzowym; noszą one nazwę gruczołów przedsionkowych mniejszych (glandulae vesti-bulares minores). Gruczoły te mieszczą się na dnie przedsionka, nieraz również w obrębie warg sromowych mniejszych; czynnościowo mają one odpowiadać gruczołom cewki moczowej męskiej. Do przedsionka pochwy uchodzą też oba gruczoły przedsionkowe większe. Gruczoły przedsionkowe większe (glandulae vestibulares major es), twory parzyste wielkości mniej więcej ziarna fasoli, pod względem wielkości, budowy i kształtu odpowiadają gruczołom opuszkowo-cewkowym mężczyzny. Leżą one bocznie od tylnej części przedsionka pochwy, częściowo wpuklone w prze­ponę moczowo-płciowa. Odcinek przedni gruczołu jest przykryty opuszką przedsionka, poza tym mięśniem opuszkowo-gąbczastym. Przewód wypro­wadzający gruczołu długości 1,5 do 2 cm uchodzi bocznie od błony dzie­wiczej w rowku między nią a wargami sromowymi mniejszymi w tylnej trzeciej części przedsionka pochwy; w stanie zapalnym otwór przewodu wi­doczny jest gołym okiem, jako mały czerwony punkcik (macula gonorrhoica). Obfita wydzielina uchodzi tylko w chwilach uczucia rozkoszy płciowej i w czasie stosunku płciowego zwilża i wygładza przedsionek pochwy. Odruch wydzielniczy, który podporządkowany jest włóknom nerwowym przywspół-czulnym, odpowiada odruchowi wytryskowemu u mężczyzny. U kobiet w wieku starszym gruczoł zaczyna zanikać, w czym również wypowiada się jego przynależność do sfery płciowej. Błona dziewicza (hymen) jest to fałd błony śluzowej położony na granic)' pochwy i przedsionka, na granicy więc narządów płciowych wewnętrznych a części płciowych zewnętrznych. Po urodzeniu w stanie nieuszkodzonym błona dziewicza stopniowo przyjmuje kształt kopulastej płyty różnej grubości przebitej owalnym otworem bardzo zmiennej wielkości. Otwór błony dziewiczej jest równocześnie ujściem pochwy. Jeżeli otwór ten położony jest mniej więcej pośrodku błony, to przyjmuje ona wtenczas kształt fałdu pierście-niowatego (hymen anularis). Jeżeli otwór przesunięty jest bardziej do przodu, ku ujściu cewki i jeżeli jest większy, to część błony położona ku kroczu jest zwykle wyższa, a cala błona ma postać półksiężycowatą lub sierpowatą (hymen semilunaris s.falci-formis); jest to zwykła, najczęściej występująca forma błony. Jeżeli tylko boczne części błony są silnie rozwinięte, otwór jest wtedy podłużnie owalny (hymen labiiformis). Rzadko tylko wolny brzeg błony bywa z samego początku pokarbowany czy strzępiasty lub płatowaty (hymen denticulatus, jimbńatus, lobatus); ujście pochwy jest wtedy nieregularnie obramowane i kształt otworu robi wrażenie gwałtownego rozerwania błony dziewiczej. Wprowadzenie prącia do pochwy w pierwszym stosunku płciowym kobiety prowadzi zazwyczaj do pozbawienia dziewictwa (defloratio), do naddarcia błony dziewiczej, jeżeli nie było w niej otworu większego niż zwykle; łączy się z tym zazwyczaj niewielkie krwawienie. Nieuszkodzona błona jest więc dla lekarza sądowego cenną oznaką zacho­wania dziewictwa (virginitas). Naddarcie występuje przeważnie w obrębie tylnej części błony po stronie prawej i lewej, tak że błona występuje w postaci jednego lub kilku płatów (lobi hymenales), które z czasem ulegają skurczeniu. Po kilku porodach, na granicy między przedsionkiem i pochwą, jako pozostałości błony, zachowują się tylko małe brodawkowe twory zwane strzępkami błony dziewiczej (carunculae hymenales). Wady rozwojowe. Pierwotnie w miejscu powstania błony dziewiczej znajduje się u zarodka pełny czop nabłonkowy, który otwiera się dopiero w 6 miesiącu życia płodowego. Jeżeli wyjątkowo nie następuje normalne skanalizowanie, to zamiast czopa wytwarza się obfita tkanka łączna; powstaje wtedy przegroda zamykająca całko­wicie wejście do pochwy ; wtedy odpływ wydzieliny pochwy i krwi menstruacyjnej oraz prawidłowy stosunek płciowy nie są możliwe; w tych przypadkach przeszkodę tę musi usunąć zabieg operacyjny. Do innego typu nieprawidłowych postaci błony dziewiczej zaliczyć należy błonę dziewiczą przedzieloną przegrodą (hymen septus) posiadającą więc dwa otwory a nie jeden jak zwykle, również błonę z wieloma otworkami (hymen cribriformis), lub małą błonę z jednym dużym otworem, która po spółkowaniu nie wykazuje oznak defloracji oraz kilka innych podobnych postaci.