W czasie uogólnionych drgawek mogą występować skurcze twarzy. Toniczny kurcz powiek prowadzi do utrzy­mania się zamknięcia oka. Chorea (pląsawica Sydenhama, taniec św. Wita). Cechy. Twarz jest stale wykrzywiona. Można obserwować wykrzywiające ruchy jednego lub więcej mięśni, a nierzadko występują ruchy podobne do kurczowych (tic) poza napa­dami pląsawicy i utrzymują się przez pewien okres czasu. Niekiedy ograni­czają się one przeważnie do twarzy. Występowanie między 5 a 15 r. życia (w 70% u kobiet); niekiedy w wywiadzie — pląsawica lub powiązanie z ostrym gośćcem stawo­wym, ostrym zapaleniem wsierdzia, zapaleniem migdałków podniebiennych; występują nieregularne, mimowolne, bezcelowe ruchy skurczowe rąk, twarzy, kończyn dolnych, całego ciała lub tylko jednej połowy, ustępujące podczas snu; utrudnienie mówienia; bywa gorączka; niekiedy afazja; otępienie i roz­drażnienie; bywa zajęcie serca; czasem guzki podskórne; czas trwania — rzadko ponad 2 mies.; częste nawroty. Spasmus habilualis (tic, pląsawica nawykowa). Cechy. Tiki twarzy widuje się w postaci mrużenia powiek lub kurczu brwi, charakterystycznego uśmie­chu, grymasu, naśladownictwa, mrugania, tonicznego zamknięcia powiek i cmokania. Kurcz szczęki objawia się zgrzytaniem zębami, niezwykłymi ru­chami dolnej szczęki, przygryzaniem warg i szczękościskiem. Występowanie w wieku powyżej 5 r. życia, najczęściej zaczynając się w młodości; objawy przesadnej nerwowości; chwiejność osobo­wości; bywa wrodzona neuropatia lub ekscentryczność; w wywiadzie — naśla­downictwo i wyczerpanie nerwowe; anamnestycznie stopniowy rozwój cho­roby; przewlekłość. Skurcz twarzy nie ustalonego pochodzenia. Cechy. Ta postać skurczu twa­rzy zaczyna się podstępnie i nie poddaje się leczeniu. Występowanie w wieku średnim lub później, przeważnie u kobiet; brak uchwytnych czynników etiologicznych. Skurcz odruchowy. Cechy. Skurcz odruchowy w odróżnieniu od tiku za­czyna się miejscowo, prawdopodobnie w jednym mięśniu, i szerzy się na ota­czające mięśnie. Kiedy pobudzenie powstaje po jednej stronie, skurcz odru­chowy jest także jednostronny, lecz nie zawsze. Podczas napadu twarz zwykle po jednej stronie wykazuje silny kurcz toniczny, oko jest zamknięte, a usta napięte. Czasami skurcz odruchowy może utrzymywać się jako skurcz nawy­kowy długo po ustąpieniu przyczyny wywołującej. Istnienie źródła obwodowego podrażnienia w obszarze uner­wianym przez V lub VIII nerw czaszkowy (podrażnienie spojówek, tic doulou­reux, zapalenie ucha, próchnicze lub nie wyrżnięte zęby, polip nosa). Epilepsia. Cechy. Drganie mięśni twarzy może poprzedzać napad. W okresie drgawek klonicznych drgania obejmują całą twarz, tułów i kończyny, głów­nie po jednej stronie. Początek choroby przed 20 r. życia (w 75% przypadków), często w dzieciństwie, w okresie dojrzewania lub wyrzynania się zębów sta­łych; bywa aura (czuciowa, trzewna, zmysłowa i psychiczna); nagła utrata świadomości połączona z krzykiem; drgawki, początkowo toniczne ze sztyw­nością, odrzuceniem głowy ku tyłowi lub obróceniem głowy; następnie poja­wiają się drgawki kloniczne, gwałtowne, z przygryzaniem języka i pienieniem się (czas trwania napadu 1 do 2 min.); śpiączka ze stopniowym powrotem do świadomości, następnie sen o zmiennym czasie trwania; całkowita niepamięć napadu. Morbus Graves-Basedowi. Cechy. Skurcz kloniczny dźwigacza powieki gór­nej, powodujący kolejne podnoszenie górnych powiek (objaw Abadiego), bywa niekiedy objawem tej choroby. Neuralgia nervi trigemini (tic douloureux). Cechy. Podczas napadu bólu twarz po stronie zajętej jest wykrzywiona w silnym kurczu, oko zamknięte, usta naprężone, a pacjent często uciska ręką z rozpaczą okolicę bólu. Nie jest to tik, lecz skurcz odruchowy. Uraemia. Cechy. W okresie utraty świadomości w mocznicy mogą występo­wać drgawki, szczególnie twarzy i rąk. W wywiadzie — choroba nerek; otępienie umysłowe i apa­tia; ostre bóle i zawroty głowy; bywa obrzęk podskórny; duszność napadowa; wymioty; skąpomocz lub wielomocz; białkomocz; wałeczki w moczu; krwio­mocz; wysoki poziom mocznika (badanie chemiczne krwi); wysięki i krwotoki do siatkówki (oftalmoskopia). Paralysis nervi facialis. Cechy. Kurcz połowiczy twarzy bywa następstwem pospolitego porażenia nerwu twarzowego, a rzadziej poprzedza jego wystą­pienie. Porażenny kurcz twarzy zwykle jest połączony z przykurczem, a zdarza się i skurcz włókienkowy; kloniczny rytmiczny, okresowy skurcz; czasem spo­tyka się odmianę toniczną składającą się z serii skojarzonych ruchów, jak np. przy otwieraniu ust zamyka się oko. Chorea Huntington! (przewlekła, postępująca pląsawica). Cechy. Częste są grymasy twarzy, połączone z gestykulacją. Ruchy zaczynają się w obrębie twarzy i rąk. Początek choroby między 30 a 40 r. życia; skłonność dzie­dziczna; stopniowy początek; ruchy jak w pląsawicy, ale wolniejsze i z za­znaczonym brakiem koordynacji, we wczesnym okresie zależne od woli, w późniejszym okresie ostre i uogólnione; trudności w mówieniu wskutek kurczu języka; chód kołyszący; postępująca skłonność do otępienia z depre­sją i urojeniami prześladowczymi. Dementia praecox (hebephrenia). Cechy. Częstym objawem choroby jest głupawy i bez znaczenia grymas lub uśmiech, połączony z poruszaniem war­gami. Mniej częste przyczyny. Hysteria; ataxia Friedreichi; morbus Gilles de la Tourette'i (tic kurczowy z echolalią); ataxia cerebelli hereditaria; hydro­cephalus; encephalitis; psychosis; uszkodzenie mostu Varóla w pobliżu VII nerwu czaszkowego (schorzenie kości skalistej, ucha środkowego, kłębka szyjnego); uraz; zmiany zapalne w okolicy otworu rylcowo-sutkowego,- uszko­dzenie na tle odruchowym V lub VIII nerwu czaszkowego (zapalenie spojó­wek lub podrażnienie rogówki; zapalenie ucha; próchnicze lub nie wyrzyna-jące się zęby, polip nosa), p. wyżej, „skurcz odruchowy"; przewlekły kurcz torsyjny; symulacja.