Reklama
A A A

STRESZCZENIE

Cewka moczowa męska (urethra masculina) długości 15—20 cm przebiega w kształcie litery S wytwarzając krzywiznę podłonową (cuwatura subpubica) i krzywiznę przedłonową (cuwatura prepubica), która zanika przy podnoszeniu prącia ku górze. W stosunku do otaczających ją tworów odróżniamy część sterczowa (pars pros tatka), część błoniastą (pars membranacea) i część gąbczastą (pars spongiosa). W części sterczowej 3—4 cm długiej błona śluzowa w przedłużeniu języczka (uvula) wytwarza grzebień cewki (crista urethralis), który w połowie długości części sterczowej wznosi się we wzgórek nasienny (colliculus seminalis). Na nim z obu stron leżą ujścia przewodów wytryskowych, a między nimi łagiewka sterczowa (utriculus prostatkus). W części błoniastej cewki, długości 2—3 cm, należy odróżniać odcinek bliższy — przeponowy, przechodzący przez przeponę moczowo-płciową oraz odcinek dalszy — podprzeponowy położony między przeponą a ciałem gąbczastym prącia. Najdłuższa (10—15 cm) część gąbczasta jest całkowicie objęta ciałem gąbczastym prącia aż do ujścia zewnętrznego cewki (ostium urethrae externum). U obu swych końców jest ona poszerzona; u tylnego wytwarza dół opuszki (fossa bulbi), do którego uchodzą gruczoły opuszkowo-cewkowe, u przedniego — dół łódkowaty (fossa naukularis) położony tuż ku tyłowi od ujścia zewnętrznego cewki, jak i ono ustawiony strzałkowo. Błona śluzowa wytwarza podłużne fałdy, między któ­rymi znajdują się drobne zatoki (lacunae urethrales); jest ona wysłana wielowarstwowym lub wielorzędowym nabłonkiem waleczkowatym. W części gąbczastej błona śluzowa zawiera śluzowe, drobne gruczoły śródnabłonkowe lub większe podnabłonkowe (glan-dulae urethrales), które chronią błonę śluzową przed macerującym działaniem moczu. Gruczoł krokowy czyli stercz (prostata) położony ku tyłowi od dolnej części spojenia łonowego a do przodu od bańki odbytnicy ma kształt krótkiego, spłaszczonego stożka, podstawa którego skierowana ku górze łączy się z dnem pęcherza moczowego, wierzchołek zaś skierowany ku dołowi spoczywa na przeponie moczowo-płciowej. W osi gruczołu przebiega część sterczowa cewki moczowej, a przewody wytryskowe przebijają tylno-górną część gruczołu. Oba płaty (lobi), prawy i lewy, z tyłu złączone są cieśnią (isthmus) czyli płatem środkowym (lobus medius); węzina jest to część gruczołu wklinowana między cewkę a przewody wytryskowe. W późniejszym wieku węzina ulega często przerostowi i uciskając ku górze na dno pęcherza i ujście wewnętrzne cewki moczowej może utrudniać oddawanie moczu. Miąższ sterczu objęty łącznotkankowa powięzią jest w większości gruczołowy (substantia glandularis), w mniejszej części zbu­dowany z pasm mięśniówki gładkiej (substantia muscularis). Istota gruczołowa składa się z 30 do 50 poszczególnych, rozgałęzionych gruczołów cewkowo-pęcherzykowych, które 20 do 30 przewodzikami sterczowymi (ductuli prostatici) uchodzą do cewki moczo­wej na wzgórku nasiennym i w jego otoczeniu. W czasie wytrysku mięśniówka się na­pina i wyciska swoistą wydzielinę gruczołu do cewki moczowej. Gruczoł opuszkowo-cewkowy jest to parzysty, okrągła wy gruczoł wielkości ziarna grochu położony w mięśniówce przepony moczowo-płciowej obustronnie ku tyłowi od cewki moczowej. Długi przewód gruczołu (3—4 cm) ciągnie się skośnie ku dołowi i uchodzi do dołu opuszki cewki. Jest to rozgałęziony śluzowy gruczoł cewkowo-pęcherzykowy. W czasie wytrysku wydzielina jego miesza się z na- sieniem.