Reklama
A A A

STRESZCZENIE

Krtań przykryta jest mięśniami podgnykowymi i sięga od 4 do 7 kręgu szyjnego. Chrzestny szkielet krtani oraz mięśnie, naczynia i nerwy pochodzą z łuków skrzelowych i przynależnych do nich mięśni, naczyń i nerwów. Szkielet krtani utworzony jest przez chrząstki. Chrząstka tarczowatą (cartilago thyreoidea) składa się z dwóch symetrycznych płytek (laminae) łączących się pod kątem w linii pośrodkowej i zakończonych na brzegu tylnym rogiem górnym i dolnym (cornu superius et inferius); z kością gnykową jest ona połączona błoną tarczowo-gnykową (membrana thyreohyoidea). Chrząstka pierścieniowata (cartilago cricoidea) ma postać pierścienia sygnetowego, łukiem (arcus) skierowanego do przodu, płytką (lamina) — ku tyłowi. Na płytce spoczywają swą podstawą parzyste chrząstki nalewkowate (carti-lagines arytenoideae) kształtu trójściennych ostrosłupów. Wierzchołkiem swym łączą się one z małą parzystą chrząstką rożkowatą (cartilago corniculata), do przodu od której leży również parzysta mała chrząstka klinowata (cartilago cuneiformis). Sprężysta chrząstka nagłośniowa (cartilago epiglottidis) jest podporą nagłośni (epiglottis). Płytka chrząstki pierścieniowatej na obu swych brzegach bocznych łączy się sta-wowo: u dołu z rogiem dolnym chrząstki tarczowatej (articulatio cricothyreoidea), u góry z podstawą chrząstki nalewkowatej (articulatio crico-arytenoidea). Błonę włóknisto-sprę-żystą krtani (membrana fibro-elastica laryngis) tworzy głównie stożek sprężysty (conus elasticus), który od łuku chrząstki pierścieniowatej sięga do więzadła głosowego (liga­mentum uocale)—podłużnego pasma sprężystego rozpiętego między kątem chrząstki tarczowatej a sprężystym wyrostkiem głosowym (processus uocalis) chrząstki nalewkowatej. W odcinku pośrodkowym między chrząstką pierścieniowata a tarczowatą stożek ścięg-nisty wzmocniony jest pośrodkowym więzadłem pierścienno-tarczowym (ligamentum cricothyreoideum). Część górną błony włóknisto-sprężystej krtani tworzy słabsza i mniej sprężysta błona czworokątna (membrana cuadrangularis) wraz ze swym brzegiem dolnym — więzadłem kieszonki krtaniowej (ligamentum ventriculare). Błona śluzowa wyścieła jamę krtani (ccmum laryngis) i pokrywając więzadła kieszonki krtaniowej wytwarza fałdy kieszonki krtaniowej (plicae centriculares); pokrycie zaś wię­zadeł głosowych wraz z m. głosowym wytwarza wargi głosowe (labia cocalia) biegnące poniżej i bardziej przyśrodkowo od fałdów kieszonki. Wolny brzeg warg głoso­wych nazywamy fałdami głosowymi (plicae uocales). Przestrzeń między nimi i między chrząstkami nalewkowatymi jest to szpara głośni (rima glottidis: pars intermembranacea et intercartilaginea). Wypustka boczna jamy krtani między fałdem kieszonki krtaniowej a wargą głosową tworzy z każdej strony kieszonkę krtaniową (centriculus laryngis). U góry krtań łączy się z gardłem wejściem do krtani (aditus laryngis) z przodu ogra­niczonym nagłośnią i bocznie fałdem nalewkowo-nagłośniowym (plica ary-epiglottica). Bocznie od wejścia leży zachyłek gruszkowa ty (recessus piriformis) gardła. Piętro górne, krtani — przedsionek (vestibulum laryngis) sięga ku dołowi aż do fałdów kieszonki krta­niowej. Krótkie piętro pośrednie tworzy obustronnie kieszonka krtaniowa; piętro dolne—jama podgłośniowa czyli jama dolna krtani u dołu przechodzi w tchawicę. Mięśnie krtani, jako narządu głosowego, rozwierają szparę głośni — m. pierścienno-nalewkowy tylny i zwierają ją: m. pierścienno-nalewkowy boczny, m. tarczowo-nalewkowy zewnętrzny oraz m. nalewkowy ; mięśniem napinającym wargi głosowe jest m. pierścienno-tarczowy (m. cricothyreoideus) przy współpracy m. głosowego, właściwego mięśnia głosu i śpiewu. Włókna m. głosowego mogą poza tym zwężać i poszerzać część międzybłoniastą szpary głośni oraz unosić i opuszczać wargi głosowe w zależności od tego, jaka część mięśnia pracuje. Ochronę drogi powietrza stanowią mięśnie nagłośni: m. tarczowo-nagłośniowy im. nalewkowo-nagłośniowy (m. ary-epiglotticus); przypuszczal­nie zginają one nagłośnię ku tyłowi przyczyniając się do zamknięcia wejścia do krtani. Dźwięki wytwarzane w krtani kształtują się w zgłoski w cewie przystawkowej powyżej krtani.