Reklama
A A A

WZGÓREK ŁONOWY I WARGI SROMOWE

Fałdy albo wargi, które stanowią większą część sromu niewieściego, występują w liczbie czterech ułożone symetrycznie po dwie z każdej strony. Odróżniamy zewnętrzne wargi większe i wewnętrzne wargi mniejsze. W opisie naszym do tworów wargowych dołączymy wzgórek łonowy, który leży powyżej warg większych i tak jak one pochodzi z zarodkowych wałów płciowych. Wzgórek łonowy jest wyniosłością skórną wy­wołaną większym skupieniem tkanki tłuszczowej; widzimy go w części przedniej sromu. Wzgórek łonowy leży powyżej spojenia łonowego i jest kształtu trójkątnego; wierzchołek trójkąta skierowany jest ku dołowi i prze­dłuża się w obręb warg większych, podstawa leży u góry odgraniczona po­ziomą linią skórną od przedniej ściany brzucha, zaś ramiona boczne trójkąta odpowiadają z obu stron bruździe pachwinowej w jej odcinku przyśrodkowym, gdzie przechodzi w bruzdę skórną płciowo-udową . Grubość wzgórka wywołana głównie dużą zawartością tkanki tłuszczowej jest osobniczo bardzo zmienna; waha się ona od 2—3 do 7—8 cm, lub nawet więcej u kobiet bardzo otyłych. Podobnie jak w wargach większych, tkanka tłuszczowa układa się tu w duże pakiety odgraniczone przegrodami tkanki łącznej podskórnej. U mężczyzny brak jest takiego dużego skupienia tkanki tłuszczowej lub też jest ono znacznie mniejsze i nie tak ostro odgraniczone. W odwrotnym stosunku do skupienia tłuszczu w tej okolicy znajduje się owłosienie, włosy łonowe (pubes) u mężczyzny i kobiety. Swoiście kobiecą właściwością jest tu jej owłosienie stosunkowo ubogie. Wypowiada się ono zwykle w prostolinijnym, poprzecznym odgraniczeniu od brzucha; tylko u nielicznych kobiet typu męskiego przedłuża się ono w kierunku pępka. Trójkątna powierzchnia, do której owłosienie jest ograniczone odpowiada wzgórkowi łonowemu i wargom większym. Wargi sromowe większe (labia majora pudendi), które u mężczyzny odpowiadają mosznie, u kobiety są to wały skórne bardzo silnie rozwinięte zwłaszcza u osoby dorosłej; bocznie, od delikatnej skóry powierzchni przy­środkowej uda, są one odgraniczone bruzdą płciowo-udową (sulcus genito-femoralis), ku górze przedłużają się we wzgórek łonowy; ku odbytowi wargi spłaszczają się w kierunku krocza i pośladków. Przyśrodkowo brzegi warg większych łączą się z sobą z przodu wąską listewką skórną tworząc nad łechtaczką spoidło przednie warg (commissura labiorum anterior), z tyłu łączą się nieco szerszą listewką skórną tworząc spoidło tylne warg (com­missura labiorum posterior). Krocze długości około 2,5 cm oddziela spoidło tylne od odbytu. Pośrodkowo między stykającymi się wargami większymi leży szpara sromu (rima pudendi); długość jej od jednego spoidła do dru­giego wynosi około 8 cm. Oznaką dojrzałości płodu jest srom głęboki, w związku ze znaczną wysokością warg większych oraz zwieranie się ich. Również u dziecka i młodej kobiety wargi sromowe ściśle przylegają do siebie. W późniejszym wieku dopiero utrącają one swe napięcie, wiotczeją i mogą luźno zwisać. Budowa. Wypukła powierzchnia zewnętrzna warg jest pokryta ciemno zabarwioną owłosioną skórą obficie wyposażoną w gruczoły potowe i łojowe. Powierzchnia we­wnętrzna równa lub nawet nieco wklęsła jest pokryta skórą o wiele delikatniejszą, owłosienie jest słabe oraz delikatne i nie zawsze występuje; kierując się w głąb po­wierzchnia wewnętrzna staje się mniej zrogowaciałą, bardziej wilgotną, utracą owło­sienie, przyjmuje wygląd błony śluzowej, choć nie zdobywa w zupełności jej struktury. Pod warstwą skórną (cutis) tkanka podskórna (tela subcutanea) ma charakter błony kurczliwej moszny (tunica dartos); jest ona bogato wyposażona we włókna sprężyste i w podłużne pasma mięśniówki gładkiej. Głębiej, pod tkanką podskórną i powięzią podskórną (fascia subcutanea) znajduje się obfita tkanka łączna włóknista i tłuszczowa; tworzy ona ciało włókniste i tłuszczowe (corpus fibrosum et adiposurn) warg sromowych większych poprzedzielane przegrodami łącznotkankowymi na oddzielne komory; skupienie to stanowi więc konstrukcję uciskową. Wargi sromowe mniejsze (labia minora pudendi) są to dwa cienkie różowoczerwonawe fałdy skórne z kształtu nieco podobne do grzebienia koguciego. Z obu stron obejmują one przedsionek pochwy i zazwyczaj są ukryte między wargami większymi; czasem tylko wystają z pomiędzy nich. W głębi są one odgraniczone od warg większych bruzdą międzywargową. U kobiet, które nie rodziły, wargi mniejsze przeważnie łączą się z tyłu wytwarzając delikatny fałdzik, wędzidełko warg sro­mowych (frenulum labiorum pudendi); przy pierwszym porodzie fałd ten zazwyczaj przedziera się. Wędzidełko to stanowi tylną granicę niewielkiego dołu przedsionka pochwy (fossa vestibuli uaginae) . Z przodu wargi mniejsze dzielą się na dwa ramiona. Ramiona boczne obu warg zachodzą nad łechtaczkę i łączą się z sobą nad nią w linii pośrodkowej tworząc wspólnie fałd skórny pokrywający łechtaczkę od góry na kształt kapturka; fałd ten nosi nazwę napletka łechtaczki (preputium clitoridis). Ramiona przy­środkowe obu warg zbiegają się na dolnej powierzchni łechtaczki i łączą się z sobą tuż pod jej wierzchołkiem tworząc wędzidełko łechtaczki. Między napletkiem a żołędzia łechtaczki zbiera się niewielka ilość białawej mazistej substancji zwanej mastką napletka (smegma preputii) o charakterystycznym zapachu. Mastka składa się ze złuszczonych komórek nabłonkowych, niewielkiej ilości wydzieliny gruczołów łojowych oraz obfitej flory bakteryjnej. Budowa. Wargi mniejsze pokryte są delikatną skórą o charakterze błony śluzowej. Jest ona nie owłosiona i przeważnie pozbawiona gruczołów potowych, natomiast ma liczne i duże gruczoły łojowe, zwłaszcza u kobiety dorosłej; gruczoły te powstają w kilka lat po urodzeniu się. Powierzchnia zewnętrzna warg mniejszych pokryta jest wielo­warstwowym nabłonkiem płaskim niezrogowaciałym, o ile wargi są ukryte między wargami większymi, jeżeli zaś wystają one ze szpary sromu wówczas nabłonek pokry­wający je rogowacieje i zabarwienie warg staje się ciemniejsze. Powierzchnia wewnętrzna warg mniejszych pokryta jest nabłonkiem przedsionka pochwy. Wewnątrz warg znajduje się luźna tkanka łączna bogata we włókna sprężyste, ale nie zawierająca tłuszczu; najbardziej wewnętrzne jądro warg mniejszych utworzone jest ze zbitej tkanki łącznej. Wargi mniejsze są zaopatrzone w liczne sploty żylne i w obfite sploty nerwowe, zakończe­nia których tworzą w nabłonku' specjalne ciałka dotykowe. Wysokie brodawki wnikają w pokrywę nabłonkową i powodują różowoczerwonawe zabarwienie. W przeciwieństwie do stosunków u płodu, u którego wargi mniejsze jak również łechtaczka występują z pomiędzy warg większych, u dziecka są to części jeszcze małe. Wargi mniejsze przy tym ściśle przylegają do siebie i w stanach zapalnych sromu w rzadkich co prawda przypadkach mogą się z sobą zrastać. Dopiero w okresie po­kwitania wargi mniejsze i łechtaczka silniej zaczynają wzrastać. Czasem pod wpły­wem czynników mechanicznych (wskutek samogwałtu, licznych porodów) wargi mniejsze mogą się tak bardzo powiększać, że fartuszkowato wystają spomiędzy warg większych; u niektórych ludów afrykańskich tego rodzaju formy występują stale. W sta­rości wargi mniejsze są pomarszczone, skracają się, do pewnego więc stopnia ulegają zanikowi.