Poliomyelitis anterior acuta (zapalenie rogów przednich rdzenia). Cechy. Grupa mięśni porażona trwale ulega zupełnemu zanikowi typu wiotkiego, a zaatakowana kończyna wykazuje w miarę dorastania dziecka opóźniony roz­wój. W kończynie górnej najczęściej są zajęte mięśnie barku. Syringomyelia (jamistość rdzenia). Cechy. W pewnych przypadkach przez dwa miesiące lub dłużej ścieńczenie jest ograniczone tylko do Ijednej koń­czyny górnej. W większości przypadków ścieńczenie umiejscawia się w mięś­niach małych ręki (międzykostne, grupy kłębu palca dużego i małego), ewen­tualnie rozszerza się na przedramię, ramię i bark. W małej stosunkowo ilości przypadków mięśnie łopatkowo-ramienne są najpierw zajęte; uwi­dacznia się to jako niemożność uniesienia kończyny górnej, która bezwładnie zwisa po stronie bocznej tułowia. Ścieńczenie może szerzyć się nieregularnie, np. może postępować z dłoni do barku, pozostawiając ramię nietknięte. Osła­bienie nie jest proporcjonalne do stopnia ścieńczenia. Początek nieuchwytny, zwykle między 20 a 30 rokiem życia; początkowo mogą być bóle i mrowienie; rozszczepienie czucia (utrata czucia ciepła, zimna i bólu z zachowaniem czucia dotyku) w obszarach ostro odgraniczonych, niesymetrycznie położonych i nieregularnych; cienka, gładka, pocąca się skóra; niebolesne artropatie; spastyczna paraplegia; skrzywienie boczne kręgosłupa; czasem niebolesne zastrzały (choroba Morvana). Neurotmesis plexus brachialis. Cechy. Może powstać ścieńczenie wszyst­kich mięśni kończyny górnej, które albo tracą pobudliwość elektryczną, albo będą wymagały do swojego pobudzenia silniejszego bodźca. Paralysis Duchenne-Erbi (typ górny uszkodzenia splotu barkowego). Cechy. W zastarzałych przypadkach widoczne jest rozległe ścieńczenie porażonych mięśni, szczególnie w obrębie mięśnia obłego mniejszego, piersiowego więk­szego, naramiennego, nad- i podgrzebieniowego, podłopatkowego, dwugło­wego ramienia, ramiennego oraz ramienno-promieniowego. W wywiadzie — uraz porodowy, złe ustawienie ramienia po amputacji piersi lub bezpośrednie działanie urazu; jednostronne występo­wanie, bezwładne zwisanie ręki wzdłuż tułowia z pronacją przedramienia; niemożność uniesienia lub odwiedzenia ramienia w stawie barkowym; nie­wielkie zaburzenia czucia lub ich brak. Paralysis Klumpke (typ dolny uszkodzenia splotu barkowego). Cechy. Na dłoni pojawia się ścieńczenie wszystkich wewnętrznych mięśni z porażeniem i szponowatym wyglądem ręki. Mięśnie zginacze przedramienia ulegają rów­nież zanikowi. W wywiadzie — uraz porodowy lub ucisk na bark; zabu­rzenia czucia- w brzeżnych okolicach dłoni i przedramienia; może wystąpić zespół Homera. Costa cervicalis et syndroma musculi scaleni anterioris. Cechy. Zaburzenia ruchowe składają się głównie z porażeń i zaników mięśni wewnętrznych dłoni. Zanik jest przeważnie jednostronny, częstszy u kobiet niż u mężczyzn, oraz częściej atakuje stronę prawą. Paralysis nervi radialis (porażenie nerwu promieniowego). Cechy. Charak­terystycznym objawem w przypadkach zastarzałych jest ścieńczenie mięśnia ramienno-promieniowego z opadaniem ręki. Zanik ten jest widoczny nad grupą prostowników po stronie promieniowej przedramienia, bezpośrednio poniżej stawu łokciowego. Paralysis nervi ulnaris. Cechy. Zaniki mięśniowe są znaczne, szczególnie w obrębie kłębu palca małego ręki, w przestrzeniach międzykostnych oraz pomiędzy kciukiem i palcem wskakującym. Paralysis nervi subscapularis. Cechy. Zanik wyniosłości barkowej jest zwy­kle znaczny i zmienia obrys barku. Czasem istnieje wyraźna przestrzeń po­między głową kości ramieniowej a wyrostkiem barkowym, która jest spowo­dowana nie tyle zanikiem, co rozluźnieniem więzadeł stawowych. Contractura ischaemica Volkmanni (przykurcz Volkmanna). Cechy. W scho­rzeniu tym, które cechuje się zapaleniem mięśni przedramienia z powodu ucisku, stwierdza się początkowo nacieczenie wywołane wysiękiem; w okresie późniejszym mięśnie cieńczeją, stają się twarde oraz przykurczone z powodu kurczenia się wewnątrzmięśniowej tkanki włóknistej, palce są ustawione w zgięciu. Guz atakujący rdzeń kręgowy (szyjny). Cechy. Charakterystycznym zespo­łem objawów dla guza piątego segmentu szyjnego jest niedowład z zani­kiem mięśnia naramiennego, dwugłowego ramienia i ramienno-promienio-wego oraz zniesieniem odruchów z mięśnia dwugłowego, odruchu promienio­wego i łopatkowo-ramiennego. Jeśli guz jest umiejscowiony w segmencie szóstym szyjnym, powstaje niedowład mięśnia trójgłowego i prostowników nadgarstka ze zniesieniem odruchu z mięśnia trójgłowego, przy czym ramię ustawia się w pozycji półzgiętej w stawie łokciowym, a ręka i palce są zgięte. Guz siódmego segmentu szyjnego wywołuje niedowład z zanikiem bardziej zaznaczonym w zginaczach nadgarstka oraz prostownikach i zginaczach pal­ców. Guz segmentu ósmego szyjnego i pierwszego piersiowego jest przyczyną niedowładu z zanikiem małych mięśni rąk, wytwarzając tzw. rękę hakowatą. Atrophia ex inactivitate. Cechy. Nie używane części kończyny górnej przez długi okres czasu niezależnie od przyczyny (unieruchomienie lecznicze, pora­żenie, ból podczas ruchu, świadome ograniczenie ruchów, histeria itd.) wywo­łuje dużego stopnia zanik i ścieńczenie mięśni. Ruptura disci intervertebralis (pęknięcie tarczy międzykręgowej). Cechy. Przepuklina piątej, szóstej, rzadziej siódmej tarczy międzykręgowej wywołuje ból, mierne osłabienie i zaniki oraz zmiany czuciowe, zależnie od miejsca uszkodzenia. Ciężkiego stopnia niedowład z zanikami jest rzadki. Radku lit U infectiosa (reuritis paralytica brachialis). Cechy. Każdy mięsień lub grupa mięśni kończyny górnej może być zajęta, szczególnie jednak za­atakowane są mięśnie nad- i podgrzebieniowy, naramienny i dwugłowy ra­mienia. Ustąpienie objawów może być niezupełne; pozostaje zanik mięśni zajętej grupy, zwykle łagodnego stopnia. Arthritis deformans (gościec pierwotnie przewlekły). Cechy. Zaniki mięś­niowe przeważnie występują z chwilą rozwinięcia się przykurczów i znie­kształceń. Barki, łokcie i nadgarstki mogą być zajęte pojedynczo lub jedno­cześnie. Zajęte stawy są zwykle obrzmiałe z powodu zgrubienia maziówki, więzadeł, chrząstek i kości. Arthritis gonorrhoica. Cechy. Ta postać zapalenia stawów, która w kończy­nie górnej najczęściej umiejscawia się w nadgarstku, może być połączona ze znacznym zanikiem. Arthritis tuberculosa. Cechy. Zanik mięśni w okolicy stawu, wspólnie z obrzmieniem samego stawu, nadaje charakterystyczny wrzecionowaty wy­gląd. Skóra jest biała z powodu obliteracji naczyń leżących pod nią i jest mocno przyrośnięta do podłoża. Mniej częste przyczyny. Lepra; haematomyelia (zwykle obustronnie); satur-nismus; atrophia musculorum progressiva (może się rozpoczynać jednostron­nie); sclerosis amyotrophica lateralis (może zaczynać się jednostronnie); hysteria; monoplegia brachialis (pochodzenia mózgowego; zanik z nieczyn-ności); pachymeningitis syphilitica cervicalis (jedna lub obie ręce); herpes zoster (rzadkie następstwo); Polyarteriitis nodosa; szerzenie się procesu za­palnego w opłucnej szczytowej lub guz Pancoasta (ścieńczenie małych mięśni dłoni); ucisk żebra i obojczyka; pourazowe zaburzenia naczynioruchowe.