ZAPADNIĘCIE GAŁKI OCZNEJ
Stan ten występuje najczęściej w chorobach wyniszczających oraz po ciężkich biegunkach jako wynik absorpcji tłuszczu oczodołowego, a rozpoznanie, jeśli chodzi o oko, nie nasuwa większych trudności. Czasami występuje także jako cecha wrodzona w połączeniu z nieprawidłowościami lub brakiem ruchu zajętej gałki ocznej, co jest spowodowane tym, że mięśnie oczne przyczepiają się do twardówki bardziej ku tyłowi niż w oczach normalnych. Pozorne zapadnięcie gałki ocznej występuje przy zapaści i ciężkich krwotokach.
Pourazowe zapadnięcie gałki ocznej. Cechy. Zapadnięcie gałki ocznej może wystąpić po urazie bez złamania kości okolicy oczodołu i pozornie bez uszkodzenia oka (neurotroficzne). Stan ten może wystąpić bezpośrednio po urazie, lecz zwykle występuje dopiero po kilku dniach, a nawet miesiącach. Bliznowate zapadnięcie gałki może być spowodowane zapaleniem okostnej oczodołu na skutek skurczenia się tkanki łącznej, na skutek ucisku i absorpcji tłuszczu oczodołowego lub na skutek zaniku gałki. Zapadnięcie gałki mechaniczne może wystąpić bezpośrednio po złamaniu kości oczodołu.
W wywiadzie — uraz lub zapalenie okostnej oczodołu.
Porażenie odcinka szyjnego nerwu sympatycznego (zespół Homera). Cechy. Galka oczna jest zapadnięta w głąb oczodołu, szpara oczna jest zwężona, źrenica zwężona, stwierdza się brak pocenia się i przekrwienie skóry po stronie porażenia. Źrenica, która reaguje na światło i konwergencję, nie rozszerza się w obniżonym oświetleniu ani po zakropieniu kokainy. Przyczyną może być każde cierpienie uszkadzające nerw sympatyczny na przebiegu od pnia mózgu ku obwodowi aż do górnych przednich gałązek szyjnych rdzeniowych lub gałązek białych.
Zanik gałki ocznej. Cechy. Stwierdza się zmniejszenie wielkości i zmianę
kształtu gałki ocznej, co jest spowodowane organizacją i kurczeniem się wy-
sięku zapalnego. W takich stanach wydaje się, że gałka jest zapadnięta w głąb
oczodołu.
W wywiadzie uprzednio przebyte zapalenie.
Mniej częste przyczyny. Połowiczy zanik twarzy, wyleczenie (zakrzep) tętniaka tętnicy szyjnej, choroba Raynauda.