objawy mózgowe i zmiany w dnie oka
Objawy mózgowe (encephalopathia hypertensiva) występują często w początkowym okresie choroby. Są to bóle głowy, mdłości i wymioty, czasami zaburzenia świadomości i drgawki przypominające padaczkę. Mogą one zresztą towarzyszyć i późniejszym okresom, szczególnie u dzieci, w postaci różnych zespołów, jak przemijająca afazja, porażenie kończyn z objawem Babińskiego, zaburzenia wzroku, napady duszności itd. Objawy te nie idą w parze z wzmożoną zawartością związków azotowych we krwi i zależą najprawdopodobniej od kurczu naczyń mózgowych i niedokrwienia lub obrzęku mózgu w związku z nadciśnieniem.
Obraz dna oka w tych przypadkach może wykazywać również wyraźne zmiany. Stwierdza się, podobnie jak w przypadkach nadciśnienia, zwężenie tętniczek siatkówki i ich niedokrwienie, czasami widuje się wybroczyny krwawe, a nawet obrzęk tarczy i ogniska wysięku. Zmiany te mogą ustąpić zupełnie po wyzdrowieniu. W każdym razie pełny obraz tzw. re-tinopatii nadciśnieniowej spotyka się rzadko; świadczy on o ciężkiej postaci i o niepomyślnym rokowaniu choroby nerek.