OWRZODZENIA POWIEK
Rak podslawnokomórkowy (ulcus rodens). Cechy. Najczęściej występuje w części przyśrodkowej dolnego brzegu powiekowego. Zaczyna się jako mala krosta lub brodawka, pokrywa się strupem i szybko przeistacza się w owrzodzenie o nacieczonych ścianach, które powoli rozprzestrzenia się i obejmuje wszystkie tkanki.
Rak kolczastokomórkowy. Cechy. Schorzenie to zaczyna się zwykle na brzegu powieki, częściej na powiece dolnej, a nierzadko na więzadle zewnętrznym, obejmując obie powieki. Z guzka tworzy się głębokie owrzodzenie; brzegi jego są nacieczone, o zabarwieniu czerwonopurpurowym; dno pokryte Jest ziarniną; wydziela on żółtawy płyn, podbarwiony krwią.
Toczeń pospolity (lupus vulgaris). Cechy. Powieki mogą być zajęte wtórnie przy schorzeniu skóry twarzy. Pojawiają się różnego kształtu czerwonawe guzki, z których tworzą się owrzodzenia, pozostawiające rozległe blizny. Owrzodzenia są płytkie, o miękkich, czerwonych brzegach.
Powstaje często przed okresem dojrzewania; powolny przebieg; na brzegach owrzodzeń guzki o wyglądzie „galaretki z jabłek" (widoczne przy ucisku szklaną płytką); biopsja.
Kiła. Cechy. Wrzód twardy może wystąpić na powiece, zwykle na brzegu powiekowym w pobliżu kąta, jako mały, wilgotny wykwit z niewielkim owrzodzeniem, silnie nacieczony i obrzęknięty. Kilak spotyka się rzadko. Rozpada się on, tworząc głębokie, zapalne, nierówne owrzodzenie.
Wrzód twardy: w wywiadzie — zakażenie, powiększone węzły chłonne przeduszne i podszczękowe, badanie w ciemnym polu (krętki); kilak; dodatnie odczyny serologiczne, test terapeutyczny.
Mięsak (sarcoma). Cechy. Ten rzadko na powiekach spotykany nowotwór wytwarza szybko rozległe owrzodzenie, prowadząc do zniszczenia oczodołu.
Występowanie w każdym wieku; biopsja.
Wrzód miękki (ulcus molle). Cechy. Pierwotne, poza narządami płciowymi, umiejscowienie tej zakaźnej, wrzodziejącej choroby wenerycznej na powiekach nie jest rzadkie. Zmiana zapalna w postaci plamy lub krosty po kilku dniach ulega rozpadowi, przechodząc w miękkie, kruche owrzodzenie o nierównych, postrzępionych brzegach i dnie pokrytym ropnym, brudnym wysiękiem.
W wywiadzie — zakażenie; identyfikacja zarazka (Haemophilus ducreyi); dodatni odczyn skórny ze szczepionką Ducreya (test Ito-Reenstierna).
Vaccinia. Cechy. Po przypadkowym przedostaniu się szczepionki ospowej do skóry powiek powstaje zwykle na brzegu dolnej powieki owrzodzenie, pokryte wysiękiem lub strupem, któremu towarzyszy obrzęk i zapalenie powiek oraz zajęcie odpowiednich węzłów limfatycznych.
Mniej częste przyczyny. Grzyb'ca sporotrychowa; wąglik (złośliwa krosta); błonica; ospa wietrzna; ospa; xeroderma pigmentosum; czerniak; gruczolak pochodzący z gruczołów Meiboma.