POSTAWY NIEPRAWIDŁOWOŚCI
Senilitas. Cechy. Pochylona, usztywniona postawa starca jest dobrze znana.
Paralysis agitans (choroba Parkinsona; drżączka porażenna). Cechy. Chory trzyma głowę do przodu, grzbiet jest wygięty ku przodowi i usztywniony, łokcie zgięte, a palce przykurczone w stawach śródręczno-palcowych i między-pałiczkowych. Nogi są lekko przykurczone w stawach kolanowych, a uda przywiedzione. Te cechy łącznie z maskowatą twarzą sprawiają wrażenie ogólnej sztywności.
Główne objawy — p. str. 677.
Hemiplegia. Cechy. Występuje niezwykle charakterystyczna postawa, która zależy od jednostronnego zesztywnienia i przykurczów. W kończynie górnej występuje zgięcie w łokciu, nadgarstku i palcach. Ramię jest przywiedzione w stawie barkowym i zgięte w łokciu, przedramię nawrócone, palce zaciśnięte a kciuk przygięty do dłoni. Udo jest przywiedzione w stawie biodrowym, kolano sztywne, pięta lekko uniesiona, a stopa jest odwrócona.
Morbus Littlei (diplegia cerebri). Cechy. Kiedy dziecko staje prosto, stoi ono na palcach i wewnętrznej powierzchni stóp lub ze skrzyżowanymi nogami. Głowa jest zgięta ku przodowi, a kręgosłup nadmiernie wygięty ku tyłowi lub ku przodowi. Górne kończyny bywają przywiedzione i zgięte, podobnie do kończyn dolnych.
Zespół Parkinsona w epidemicznym zapaleniu mózgu. Cechy. Postawa chorego jest podobna do tejże w drżączce porażennej, lecz pacjent jest zwykle młodszy.
Spondylitis ankylopoëtica (Spondylitis Bechterewi, Spondylitis Marie, Strümpell). Cechy. W miarę postępu choroby cały kręgosłup ulega usztywnieniu z pałąkowatym pochyleniem tułowia i barków ku przodowi. Celem obrócenia głowy trzeba obrócić cały tułów.
Występowanie głównie u młodych dorosłych mężczyzn; ból wzdłuż kręgosłupa; gośćcowe zapalenie stawów barkowych i biodrowych (odmiana Marie-Strümpell); ograniczenie ruchomości oddechowej klatki piersiowej; badanie radiologiczne (najwcześniejszym objawem jest plamiste odwapnienie kości okolicy stawów krzyżowo-biodrowych, później występuje uwapnienie więzadeł kręgosłupa).
Osteitis deformans (choroba Pageta). Cechy. Do najbardziej charakterystycznych cech choroby należą: zmniejszanie się wzrostu, wyraźne przy opuszczeniu rąk, przygarbienie z zaokrąglonymi ramionami, utrzymywanie głowy ku dołowi z brodą podniesioną i klatką piersiową zapadniętą w kierunku miednicy, wykrzywienie i rozstawianie kończyn dolnych (zwykle chory wysuwa jedną nogę do przodu, zginając nieco kończyny dolne w stawach kolanowych i skokowych, a palce wywracając na zewnątrz). Powiększona i guzowata czaszka sprawiająca wrażenie kwadratowej może przyczyniać się do wyróżnienia tego obrazu.
Tumor cerebelli. Cechy. Charakterystyczną postawę chorego, zwaną „postawą móżdżkową", cechują: głowa wysoko odchylona ku tyłowi, wyraźna sztywność mięśni karku, jedno ramię ijest wyższe niż drugie. W większości przypadków w pozycji stojącej występuje wyraźne wygięcie kręgosłupa ku przodowi.
Dystrophia musculorum pseudohypertrophica. Cechy. Dziecko stoi w pozycji o szerokiej podstawie, z ramionami i górną częścią tułowia podaną ku tyłowi, wykazując wyraźną wypukłość przedniej krzywizny w okolicy lędźwiowej. Lordoza ta występuje jedynie wtedy, kiedy pacjent stoi prosto. Pacjenci często upadają przy próbie stania.
Choroba pojawia się między 4 a 10 r. życia; przewaga płci męskiej (5 : 1); skłonność rodzinna; zataczający się chód; charakterystyczne wstawanie z ziemi z pozycji leżącej na wznak (podnoszenie się na nogi po uprzednim odwróceniu się podpierając się na rękach i kolanach); wyraźny przerost mięśni łydki.
Mniej częste przyczyny. Paraplegia spastica hereditaria; kurcz torsyjny;
spondyloarthritis.