UOGÓLNIONE OBRZMIENIE TWARZY
Glomerulonephritis acuta (ostra choroba Brighta). Cechy. Choroba zaczyna się obrzękiem wokół oczu oraz twarzy i okolicy kostek kończyn dolnych. Później, gdy rozwija się anasarca, całe ciało, włącznie z twarzą, jest wyraźnie obrzękłe, a w tkankach przy uciśnięciu pozostaje wgłębienie.
Nagły lub podstępny początek choroby; ból głowy; nudności i wymioty; gorączka; charakterystyczna cera; sucha skóra; obłożony język; skąpa ilość moczu; niedokrwistość; uogólniony obrzęk; bywa podniesione ciśnienie krwi, badanie moczu (ciemna łub przydymiona barwa, ciężar właściwy 1,025 do 1,035, znaczna ilość białka, krwinki czerwone, wałeczki wszelkich rodzajów, obfity osad); bywa zapalenie siatkówki (wziernikowanie dna oka).
Glomerulonephritis subacuta et chronica (przewlekła choroba Brighta). Cechy. Obrzęk bywa znaczny i uporczywy, najwcześniej występuje na twarzy i na stopach. Powieki są obrzęknięte, zwłaszcza z rana. Obrzęk może być uogólniony, tkanki przy ucisku wgłębiają się.
Nudności i wymioty; zwiększenie ciśnienia tętniczego ze wzmożeniem drugiego tonu nad tętnicą główną; w okresie wystąpienia obrzęków wydzielanie moczu jest zmniejszone; białkomocz; wałeczki w moczu; krwiomocz; związane z zapaleniem nerek zapalenie siatkówki (oftalmoskopia); upośledzenie czynności nerek (clearance mocznika lub fenolosulfoftaleiny); wysoki poziom mocznika we krwi (badanie chemiczne krwi); niedokrwistość.
Nephrosis lipoidea. Cechy. Obrzęk jest uogólniony i obejmuje twarz. Może utrzymywać się miesiącami, a nawet latami.
Uogólniony obrzęk; ciśnienie krwi nie jest podwyższone; nie stwierdza się niedokrwistości ani zatrzymywania ciał azotowych; badanie moczu (dużo białka, wałeczki).
Trichinosis. Cechy. Obrzęk jest ważnym objawem tego zakażenia. Wczesny przejściowy obrzęk twarzy i powiek występuje około 8 dnia. W 4 lub 5 tyg. obrzęk jest często znacznego stopnia, obejmuje twarz, kończyny i cały tułów, z wyłączeniem zewnętrznych narządów płciowych.
W wywiadzie — spożycie wieprzowiny lub innego zakażonego mięsa; początkowo bóle brzucha, wymioty i często biegunka; gorączka zwalniająca lub okresowa (od 7 do 14 dnia); mięśnie obrzmiałe, twarde i bolesne; kaszel i duszność; bezgłos; wychudzenie; niedokrwistość; eozynofilia i leukocytoza; czas trwania choroby od 2 do 8 tyg.; badanie podejrzanego pokarmu na obecność larw włośnicy; badanie kału na pasożyty; badanie bioptyczne.
Morbilli (rubeola). Cechy. Twarz jest znacznie obrzmiała, zwłaszcza wokół oczu, kiedy rozwiną się w pełni wykwity, a Tysy twarzy czasami trudno jest rozpoznać.
Variola. Cechy. Wyraźne obrzmienie skóry twarzy powoduje zamknięcie oczu, jeśli uszkodzenia zlewają się.
Insolatio. Cechy. Twarz bywa obrzmiała, czerwona, bolesna i gorąca. W wywiadzie stwierdza się narażenie na działanie promieni słonecznych; gorączka.
Eczema. Cechy. Skóra twarzy jest często znacznie obrzmiała.
Alcoholismus acutus. Cechy. Kiedy hulaka trzeźwieje po „wesołej zabawie", obrzmienie twarzy jest wyraźne.
Pertussis (krztusiec). Cechy. Twarz jest często nabrzmiała od stałego przekrwienia, co najbardziej zaznacza się wokół oczu. G
Tumor mediastini. Cechy. Twarz, górna część klatki piersiowej i górne kończyny mogą niekiedy obrzmiewać, brzęknąć i sinieć wskutek ucisku na żyłę czczą górną.
Skryty początek choroby; duszność, często ostra i napadowa; kaszel, często silny, z napadami (bywa dźwięczny); czasem ból w klatce piersiowej promieniujący do ramion; sinica; utrudnienie połykania; osłabiony i ochrypły głos; postawa siedząca z głową odrzuconą ku tyłowi; nieruchomość lub wypuklenie po stronie guza; rozszerzenie żył klatki piersiowej, szyi i ramion, często jednostronne; osłabienie drżenia głosowego, szmerów oddechowych oraz odgłosu oskrzelowego mowy, ze stłumieniem odgłosu opuko-wego nad śródpiersiem; niekiedy tętnienie mostkowe, ale nierozprężliwe; czasem wysięk w opłucnej; badanie radiologiczne (wykazuje nieprawidłowo tętniący, ale nierozprężliwy guz w śródpiersiu).
Aneurysma arcus aorlae. Cechy. Jeżeli ucisk występuje nagle, wywołuje on różnego stopnia obrzęk głowy, twarzy, szyi i ramion oraz sinicę twarzy. Kiedy ucisk rozwija się stopniowo, jak bywa to zazwyczaj, obciążenie rozkłada się na układ żył obocznych, co zmniejsza nasilenie tych objawów.
W wywiadzie — czasem kiła; ból (łagodny do dławicowego); kaszel metaliczny, często napadowy; głos chrapliwy lub bezgłos; niekiedy niewielkie krwioplucie; duszność, często napadowa; czasem utrudnienie połykania; wyczuwalne przy palpacji lub widoczne tętnienie (rozprężliwe); nierówne źrenice; niejednakowe tętno; pociąganie tchawicy; rozszerzenie żył; zwiększenie obszaru stłumienia; głośny drugi ton i szmer rozkurczowy nad tętniakiem; szmer skurczowy i mruk nad tętniakiem; badanie radiologiczne (rozprężliwy guz).
Mniej częste przyczyny. Morbus Hodgkini; pericarditis exsudativa; angina Ludovici; emphysema subcutaneum; morbus Graves-Basedowi; pneumothorax; febris dengue; trypanosomiasis; scorbutus; morbus postsericus; chlorosis; thrombosis cerebri; tumor cordis; beri-beri; encephalomyelitis; oedema angio-neuroticum; dermatitis contagiosa; erysipelas; anthrax; hypereorticismus;
mediastinitis chronica; lymphoedema chronicum; dermatomyositis; syndroma Melkerssoni (uporczywe obrzmienie twarzy; nawracające porażenie twarzy; lingua plicata); syndroma carcinoides; przewlekłe zatrucie lekami; gruźlica węzłów oskrzelowych; obrzęk głodowy; syndroma venae cavae superioris (lymphoma seu lymphadenitis mediastini); mediastinitis chronica; przerzuty naciekające żyłę; thrombosis; krwotok do śródpiersia; krwotok do grasicy; pęknięcie tętniaka tętnicy głównej do żyły czczej górnej; guz śródpiersia i tętniak tętnicy głównej).