WZMOŻONY ODGŁOS OSKRZELOWY MOWY
Patologiczny odgłos oskrzelowy mowy jest to nasilony odgłos oskrzelowy mowy, przypuszczalnie powstający tuż poniżej ściany klatki piersiowej i podobny do normalnego odgłosu przy osłuchiwaniu głosu i szeptu nad tchawicą i oskrzelami pierwszego rzędu. Głos piersiowy (pectoriloguium) jest to bardzo silny odgłos oskrzelowy mowy z nader wyraźną artykulacją, sprawiający czasem wrażenie, jakby głos powstawał w miejscu osłuchiwania; szept piersiowy jest to podobne zjawisko przewodzenia szeptu do ściany klatki piersiowej. Bek kozi (aegophonia) jest to odgłos oskrzelowy mowy o szczególnie wibrującym nosowym tonie, przypominający beczenie kozy. Caverniloguium oraz amphoriloquium są modyfikacjami odgłosu oskrzelowego mowy, występującymi w obecności jam.
Pneumonia crouposa (płatowe zapalenie płuc). Cechy. Patologiczny odgłos oskrzelowy mowy, a niekiedy i szept piersiowy, wysłuchuje się nad nacie-czonym płatem lub płatami; rzadziej występuje kozi bek. Szept piersiowy dostarcza bardziej ścisłych wskazówek dla określenia pola nacieczenia niż patologiczny odgłos oskrzelowy mowy. Patologicznej bronchofonii nie stwierdza się nad głęboko usadowionym środkowym nacieczeniem oraz w przypadkach zatkania oskrzela dużym czopem włóknikowym względnie przy uogólnionej niedrożności jak w pneumonia massiva.
Tuberculosis pulmonum chronica (phthisis). Cechy. Odgłos oskrzelowy mowy nasila się nad nacieczonym i zawierającym jamy polem płuca; w tym ostatnim wypadku szept piersiowy jest jednym z najbardziej stałych objawów fizycznych, chociaż może on być również objawem litych zmian okołooskrze-lowych. Wyraźny głos piersiowy słyszy się bardzo często w tej chorobie, jeśli przyłożyć stetoskop do okolicy wyrostków ościstych górnych kręgów piersiowych.
Infarctus pulmonis (embolia pulmonis; thrombosis arteriae pulmonalis). Cechy. Patologiczną bronchofonię stwierdza się nad ostro odgraniczonym polem stłumienia, usytuowanym zwykle nad dolnym płatem płuca od tyłu; odgłos ten może ulegać stłumieniu w razie upośledzenia drożności oskrzeli oraz ulegać zamaskowaniu przez głośne rzężenia.
Bronchiectasis (rozstrzenie oskrzeli). Cechy. Nad dostępną badaniu jamą stwierdza się (zwykle u podstawy płuc) patologiczny odgłos oskrzelowy mowy lub nawet szept piersiowy, dochodzący do powierzchni klatki piersiowej z przerwami. Wraz z napełnianiem i opróżnianiem się jamy objawy te znikają i ponownie pojawiają się. W razie zatkania oskrzela drenującego omawiane objawy nie występują.
Pneumonia caseosa (rzekornopłatowe serowaciejące zapalenie płuc). Cechy. Podobnie jak w płatowym zapaleniu płuc rozwija się patologiczny odgłos oskrzelowy mowy, zwykle nad górnym płatem.
Bronchopneumonia caseosa (suchoty płuc galopujące). Cechy. Nad rozsianymi ograniczonymi polami, zwykle w okolicach szczytowych, można wykryć patologiczny odgłos oskrzelowy mowy.
Tuberculosis fibrosa pulmonum (włóknista gruźlica płuc). Cechy. Nad polem zbitego zwłóknienia lub nad jamą, i to bardziej wyraźnie nad okolicą szczytów niż nad podstawami płuc, wysłuchuje się patologiczny odgłos oskrzelowy mowy lub głos piersiowy o różnym nasileniu.
Fibrosis pulmonum (pneumonia chronica interstitialis; cirrhosis pulmonum). Cechy. Jak w tuberculosis fibrosa pulmonum.
Pleuritis exsudativa (wysiękowe zapalenie opłucnej). Cechy. Czasem poniżej poziomu płynu, zwłaszcza w okolicy poniżej zewnętrznego kąta łopatki, można wykryć jakby słyszalny z oddali patologiczny odgłos oskrzelowy mowy. Rzadziej spotyka się bek kozi. Objawy te występują częściej u dzieci niż u dorosłych.
Bronchopneumonia (odoskrzelowe zapalenie płuc). Cechy. W obecności znacznego nacieczenia występuje patologiczna bronchofonia oraz szept piersiowy.
Lymphadenitis tuberculosa (tracheobronchialis). Cechy. Masy zmienionych węzłów chłonnych mogą być powodem patologicznego odgłosu oskrzelowego mowy oraz połączenia tego zjawiska ze stłumieniem w okolicy mostka.
Mniej częste przyczyny. Atelectasis (nad litym polem okołooskrzelowym lub litym polem uciśnięcia); lues pulmonum; abscessus pulmonis; gangraena pul-monis; pneumoconiosis; neoplasma pulmonis (w razie rozległego nacieczenia przez guz lub nad dużym litym nacieczeniem, sąsiadującym z oskrzelem); em-pyema pleurae (u dzieci); tumor mediastini; aneurysma arcus aortae (niedodma z ucisku); pericarditis exsudativa (poniżej lewej łopatki); mycoses pulmonum; echinococcus pulmonum (opróżniona torbiel); empyema pleurae streptococci-cum; pneumothorax (głos piersiowy).