ZWRACANIE POKARMÓW
Zwracanie pokarmów jest usuwaniem niewielkich ilości pokarmu z żołądka i przełyku, skąd mogą one być wyrzucone lub nie. Zwracana treść jest nie strawiona, o odczynie zasadowym, jeśli pochodzi z przełyku, a kwaśnym — jeśli z żołądka, i może być dowolnie rozcieńczona śluzem. Nie ma mdłości tak jak w wymiotach.
Oesophagitis (zapalenie przełyku). Cechy. Mniej łub więcej wydzielmy przedostaje się do jamy ustnej, a jej cechy mają doniosłe znaczenie w określeniu przyczyn. W zwykłych procesach nieżytowych wydzielina jest obficie zmieszana ze śliną, ale zawiera krwinki. Ropa występuje w procesach ropowiczych, a gdy ma miejsce martwica błon śluzowych, mogą oddzielać się cząsteczki tkanki, co w przypadku zatrucia substancjami żrącymi może mieć wartość rozpoznawczą. Ropa i krew są obecne, jeśli choroba jest skutkiem ciała obcego.
Główne objawy. W wywiadzie — połknięcie ciała obcego lub trucizny żrącej; ból przy połykaniu; tępy ból za mostkiem; niemoc i chudnięcie; zgłębnikowanie przy pomocy rozszerzadeł lub zgłębnika żołądkowego; ezofagoskopia (błony śluzowe obrzmiałe i nastrzyknięte).
Strictura oesophagi (fibiinosa seu caicinomatosa; zwężenie przełyku bliznowate lub na tle raka). Cechy. Zwracanie ma miejsce po nagromadzeniu treści pokarmowej w rozszerzonej części przełyku ponad przewężeniem lub w uchyłku z pociągania. Olbrzymie ilości cuchnącej, niekiedy nakrapianej krwią zasadowej treści mogą być zwracane w krótkim czasie po jedzeniu. Czasem znajduje się fragmenty tkanki nowotworowej.
W wywiadzie — zatrucie substancjami żrącymi, jeśli mamy do czynienia ze zwężeniem bliznowatym; utrudnienie połykania; ucisk za mostkiem lub rzeczywisty ból; badanie przy pomocy rozszerzadeł; opracowanie radiologiczne; ezofagoskopia.
Diverticulum simplex oesophagi (uchyłek przełyku). Cechy. Zwracanie, treści wypełniającej worek uchyłka następuje ostatecznie, ale nie jest konieczne w rozlanym poszerzeniu. Jednocześnie nie ulega usunięciu cała zawartość, ale bywają wyrzucane olbrzymie ilości cuchnącej substancji. Treść może być ponownie połykana; część przechodzi do żołądka, a część znowu do uchyłka.
Utrudnienie połykania; uczucie pełności w szyi; niekiedy w obrębie szyi wyczuwalny opór, który można opróżnić; objawy uciskowe wraz z narastaniem objętości (duszność, dławienie, bezgłos); stłumiony odgłos opukowy; prześwietlenie oraz opracowanie radiologiczne.
Diverticulum oesophagi e tractione (uchyłek przełyku z pociągania). Cechy. Zwracanie występuje po jedzeniu.
Zwykle obecność martwiejących zmienionych gruźliczo węzłów chłonnych w śródpiersiu; utrudnienie połykania,- uczucie ciężaru za mostkiem; duszność; prześwietlenie i opracowanie radiologiczne.
Ulcus ventriculi (wrzód żołądka). Cechy. Niekiedy występuje zwracanie; rokowanie w takim przypadku nastręcza duże trudności. Zwracaniu towarzyszy zgaga.
Erosio ventriculi et duodeni (nadżerki błony śluzowej żołądka i dwunastnicy). Cechy. Zwracanie może pojawiać się po odbijaniu kwaśnym gazem.
Niewielki ból lub skurcz odźwiernika; w treści żołądkowej są obecne powierzchowne fragmenty błony śluzowej oraz krew widoczna makroskopowo lub utajona; opracowanie radiologiczne daje wynik negatywny.
Neurosis (nerwica). Cechy. Jeśli zwracanie pokarmów ma charakter czysto nerwowy, akt ten jest niezależny od woli i zwykle występuje przez cały okres trawienia. Im później ma ono miejsce po przyjęciu pokarmów, tym więcej kwasu zawiera zwracana treść. Zwracanie może występować tylko po niektórych posiłkach lub po spożyciu szczególnych rodzajów pożywienia. Skurcz przełyku nierzadko ma miejsce u nerwicowców. Wtedy występuje nagłe zwracanie w czasie lub wkrótce po jedzeniu bez mdłości i z bezpośrednią ulgą w dolegliwościach zamostkowych. Wydalana treść nie zawiera składników treści żołądkowej.
Objawy neuropatyczne oraz czynniki emocjonalne podczas jedzenia lub prób połykania; utrudnienie połykania oraz dolegliwości zamostkowe (w czasie skurczu); niekiedy chudnięcie; wyeliminowanie chorób organicznych.
Cardiospasmus (kurcz wpustu; achalasia). Cechy. Wraz z postępem choroby może występować wydatna rozstrzeń przełyku z następowym zwracaniem obfitych ilości pozostałości pokarmów, śliny i innych' wydzielin, szczególnie po przyjęciu pozycji poziomej.
Stopniowe postępujące utrudnienie połykania; ból zamost-kowy może czasem występować po jedzeniu; niekiedy napady gwałtownego kaszlu i dławienia, zwłaszcza w nocy; bywa niedokrwistość, niedobory pokarmowe oraz utrata wagi w zaawansowanych przypadkach; zmiany w obrazie radiologicznym; ezofagoskopia.
Merycismus (ruminatio; przeżuwanie). Cechy. Choroba zaczyna się w widoczny sposób zwracaniem pokarmów. W wyniku tego pacjent doznaje pewnego przyjemnego uczucia. Stopniowo chory zaczyna ponownie przeżuwać zwracaną treść, dopóki ostatecznie nie powstanie nawyk, który w końcu staje się mimowolnym. Zwracanie może mieć miejsce po każdym posiłku lub tylko niekiedy, natychmiast po jedzeniu lub w kilka godzin później.
Występowanie u osób nerwowych, często u kilku członków tej samej rodziny; uczucie przyjemności; brak wychudnięcia; wyeliminowanie chorób organicznych.
Mniej częste przyczyny. Carcinoma ventriculi; gastrectasis; gastritis; carcinoma oesophagi; aneurysma arcus aortae; paralysis bulbaris; myasthenia gravis; tumor mediastini; abscessus mediastini; morbus Hodgkini; lymphadenitis tuberculosa; struma; pericarditis exsudativa; ulcus pepticum oesophagi; scleroderma; dyspepsia nervosa; paralysis palati mollis postdiphtherica.